درنگی بر ابیاتی از کلیم کاشانی (همدانی)

ابوطالب کلیم کاشانی (همدانی)، خلاق‌المعانی ثانی، از شاعران برجسته قرن یازدهم هجری است. مضمون‌آفرینی، خیال‌بندی، تمثیل و استفاده از عناصر فرهنگ عامه، کلیم را به یکی از پیش‌آهنگان مضمون‌پرداز سبک هندی  اصفهانی تبدیل کرده است. دقت در کلام و شعر او راهگشای مضمون‌پردازی‌های بقیه شاعران سبک هندی خواهد بود. این پژوهش به روش توصیفی  تحلیلی است و در آن به برخی از واژه‌ها و عبارات و ابیات بحث‌برانگیز در دیوان کلیم همدانی دقت می‌شود. همچنین نویسندگان این مقاله هم‌زمان با بررسی برخی ابیات تامل‌برانگیز، ماهیت تصویر و شعر کلیم کاشانی را نیز تبیین کرده‌اند. نخست به برخی از بدخوانی‌های مربوط به صورت‌های تصحیح‌شدۀ بعضی از ابیات کلیم کاشانی مانند «خانه‌های چشم‌ پرگار» و «چشم زاغ» پرداخته شد و نگارندگان درباره صورت صحیح عبارت «خانه‌های چشم پرگار» در یکی از مثنوی‌های کلیم پیشنهادهایی ارائه دادند؛ سپس با توجه‌ به ترکیب «چشم داغ» در غزلی از کلیم، به‌سبب التباس این ترکیب با چشم زاغ، پیشینه کاربرد چشم زاغ و وجه‌شبه آن بررسی شد. آنگاه با روابط بینامتنی در شعر این دوره و با بررسی مضامین مغفول و مهجور شعر کلیم مانند ناخن دخل بجا، کاغذ گرده و کاغذ توتیا، این نتیجه به دست آمد که کلیدواژه‌های نامبرده به‌سبب تاثیر سخن کلیم بر شعر هندی، از حالت درون‌مایه خاص و شخصی خارج شده و به یکی از مضامین سبک هندی تبدیل شده‌ است.

Pondering on Verses of Kalim Kashani (Hamedani)

Abutaleb Kalim Kashani (Hamedani), Creative AlMa'ani Thani, is considered one of the first poets of the 11th century. The use of elements such as theme, artistic, allegory, and elements of folklore has made Kalim the pioneer of IndianIsfahani style, whose accuracy in speech and poem opens the door to the socalled Hindi poets. This research has been done using a descriptiveanalytical method and we have attempted to reflect on some of the controversial words, phrases and verses of Kalim Kashani (Hamedani)’ Divan (collection), and tried to simultaneously investigate some of his controversial verses to clarify his nature of the image and poem. Therefore, we present some of the misreading related to the corrected forms of Kashani's illusions, and give some suggestions on the correct form of the phrase ‘the houses in the eyes of the compass’ and ‘hot eyes’. Then, we combed the combination of hot eyes in a sonnet from Kalim, and through this combination with the concept of green eye, we examined the history of the use of the eye and the face of it. Then, through the intertextual relationships in the poetry of this era, by examining the neglected and obscure motifs of Kalim's poetry, such as nail art, paper and Totoya paper, it was concluded that the key words for the effect of the universal language on Indian poetry came from the status of specific and personal motifs that has become one of the most popular Indian style characteristics.