ضرورت تصحیح دوباره دیوان غزلیات کاتبی نیشابوری

کاتبی نیشابوری از شاعران معروف قرن نهم هجری و از زمینه‌سازان سبک هندی است. دیوان غزلیات او تنها یک‌بار با استفاده از نسخه‌های خطی محدودی، تصحیح و چاپ و منتشر شد. دیوان چاپی کاتبی همۀ غزل‌های او را در بر ندارد؛ به‌طوری‌که در مجموعِ نسخه‌های خطی دیگر که مصحِّحان از آنها استفاده نکرده‌اند 124 غزل بیش از نسخۀ چاپی وجود دارد. افزون‌بر این، دیوان تصحیح‌شده کاستی‌های دیگری نیز دارد که تصحیح دوباره آن را ضرورت می‌بخشد؛ اشکال‌هایی مانند نداشتن مقدمۀ کامل و فهرست‌های لازم، نبود بخشی با عنوان تعلیقات، درست‌نبودن ترتیب الفبایی غزل‌ها برای آسانی رجوع به آنها، اشتباهات تایپی بسیار، افتادگی حروف و کلمات، تصحیفات، ترجیحات نادرست، و... که برای رفع همۀ این کاستی‌ها لازم است تصحیحی منقّح و دقیق از دیوان این شاعر برجسته ارائه شود. هدف این مقاله شرح مشکلات دیوان چاپی و اصلاح آنهاست. برای تصحیح مشکلات دیوان چاپی، از هفت نسخۀ خطی جدید استفاده شد که تصحیح‌کنندگان از آنها بهره نبرده بودند. هیچ‌یک از نسخه‌ها ازنظر دقت و قدمت و کامل‌بودن، بر دیگری برتری درخور توجهی ندارد؛ به همین سبب اشکالات دیوان چاپی با روش التقاطی زدوده شده است.