برگوش‌ها و بر‌چشم‌ها در شاهنامه و متون پهلوی و مقایسه آنها با یاجوج و ماجوج در روایات اسلامی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
بصیری پور علی
|
|
منبع
|
متن شناسي ادب فارسي - 1397 - دوره : 10 - شماره : 3 - صفحه:137 -145
|
|
چکیده
|
دو واژه «برگوش» و «برچشم»، نام موجوداتی اسطوره‌ای است. بسیاری از پژوهشگران آنها را به‌درستی نشناخته و درنتیجه به‌اشتباه معرفی کرده‌اند. نویسنده در این جستار می‌کوشد تا با واکاوی چند منبع پهلوی و فارسی مانند درخت آسوریک، بندهش، یادگار جاماسپ، شاهنامه و برخی از فرهنگ‌ها، این موجودات را معرفی کند. درنتیجه این بررسی مشخص شد برگوش‌ها، همان گوش‌بستران، گوشوران یا گلیم‌گوشان هستند و کلمه «بزغوش» یا «بزگوش» دردست‌نویس‌ها و برخی از چاپ‌های شاهنامه فردوسی تصحیف کلمه برگوش است. با یک بررسی مقایسه‌ای میان مطالب منابع تاریخی و تفسیری فارسی در دوره اسلامی و مطالب روایت‌های پهلوی و شاهنامه آشکار شد این موجودات در صفت بزرگ‌گوشی و صفات دیگر با یاجوج و ماجوج یکسان‌اند و به گمان بسیار همان یاجوج و ماجوج در روایت‌های اسلامی هستند. در این نوشتار پس از یک بحث لغوی و پژوهش در متون فارسی و پهلوی، معنای کلمه برگوش معلوم شد و در مقایسه با آن برای برچشم نیز معنایی پیشنهاد می‌شود. همچنین ازنظر جغرافیایی به حوزه مشترک برگوش‌ها در روایت پهلوی و شاهنامه و یاجوج و ماجوج در روایات و منابع اسلامی اشاره خواهد شد.
|
|
کلیدواژه
|
برگوش، برچشم، متون پهلوی، شاهنامه، یاجوج و ماجوج
|
|
آدرس
|
دانشگاه پیام نور, دانشکده ادبیات, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
basiripourali@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|