بررسی و مقایسۀ سبک‌شناسی اسم‌های اشخاص در جلدهای اول تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی با استفاده از بسامدهای آماری

نثر تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی از دو دورۀ کاملاً متفاوت، مرسل و فنی، است. تاکنون پژوهش‌های متنوعی درباره سبک‌شناسی بر روی این آثار انجام شده است؛ اما متاسفانه درباره ویژگی‌های سبکی این دو اثر، تنها شواهد محدودی بررسی می‌شود. از مهم‌ترین اهداف این پژوهش، تهیۀ اسناد و اطلاعات قطعی باتوجه‌به کل متن است؛ منظور از اسناد و اطلاعات قطعی، اطلاعات آماری و مشخص‌شده هریک از ویژگی‌ها و عناصر مهمی است که صاحب‌نظران بر اساس آن نظر خود را درباره سبک یک اثر ارائه می‌کنند. تمرکز این روش بر اطلاعات به‌دست‌آمده از آثار ادبی و تحلیل آنها با نرم‌افزارهای پیشرفتۀ رایانه‌ای است؛ به همین منظور جلد اول تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی انتخاب شد. اسم‌های موجود در هر اثر با استفاده از رایانه، از هر دو متن استخراج گردید. با بررسی هر دو متن تفاوت‌ها و شباهت‌های ویژگی‌های موثر هر اثر در زمینه اسم‌های اشخاص، باتوجه‌به رویکرد سبک‌شناسی، تحلیل شد. ابوالفضل بیهقی به سبب سبک خاص و تلاش برای مستندکردن نوشته‌هایش، بیش از جوینی از اسم‌های اشخاص بهره برده است؛ البته این تفاوت تنها در تنوع اسامی نیست؛ بلکه تفاوت اصلی در میزان تکرار اسم‌هاست؛ به‌گونه‌ای‌که در تاریخ بیهقی تکرار اسم بیش از تاریخ جهانگشای جوینی است.