|
|
|
|
بهجه‌الشعرا و رویکردی نو در تذکره‌نگاری دوره قاجار (با معرفی حدیقه‌الشعرا)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
به آبادی راضیه ,نیکبخت عباس ,شعبانزاده مریم
|
|
منبع
|
متن شناسي ادب فارسي - 1397 - دوره : 10 - شماره : 2 - صفحه:81 -95
|
|
چکیده
|
تذکره‌های فارسی از منابع اصلی تاریخ ادبیات است. نهضت تذکره‌نویسی فارسی در دوره قاجار و در آستانه مشروطه شتاب بیشتری گرفت؛ درون‌مایه انتقاد مانند انواع دیگر نثر به جریان تذکره‌نویسی این دوره وارد شد و در شکل تذکره‌های نقیضه‌ای و طنز نمود یافت. نظیره‌هایی نیز برای این آثار انتقادی مطایبه‌ای نوشته شد. یکی از مقلدین این رویکرد جدید، محمدکاظم تبریزی ملقب به اسرارعلی‌شاه است. او به تقلید از یخچالیه مذهب و با انتقاد از سطحی‌نگری و بی‌تدبیری عوام، گزینشی از یادداشت‌های خود را فراهم کرد و آن را با قلم هجو و مزاح و حکایات عجیب و افسانه‌های غریب آراست. او این اثر را بهجه‌الشعرا و رموز نجبا نامید. نویسنده این تذکره را از اشعار سست و بی‌ارزش و هجوی و لفاظی را گرد آورد و بی‌قید‌و‌شرط این اشعار و سرایندگان آنها را ستود؛ البته نویسنده در نوشتن این اثر انگیزه‌ای ویژه داشت که از نظر پژوهشگران به دور مانده است! آشکار‌نشدن هدف این نوشتار، مخالفت‌ها و داوری‌هایی را نسبت به این اثر و نویسنده آن درپی داشته است. در این پژوهش، تذکره بهجه‌الشعرای اسرارعلی‌شاه و انگیزه نوشتن آن بررسی می‌شود؛ همچنین با معرفی تذکره حدیقه‌الشعرای اسرار و بررسیارتباط آن با بهجه‌الشعرا، هدف نگارش بهجه‌الشعرا، یعنی رویکرد انتقادی و مطایبه‌ای آن روشن‌تر می‌شود.
|
|
کلیدواژه
|
تذکره‌نویسی قاجار، بهجه‌الشعرا، حدیقه‌الشعرا، اسرارعلی‌شاه
|
|
آدرس
|
دانشگاه سیستان و بلوچستان, دانشکده ادبیات, ایران, دانشگاه سیستان و بلوچستان, دانشکده ادبیات, ایران, دانشگاه سیستان و بلوچستان, دانشکده ادبیات, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
mshabanzadeh@lihu.usb.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Behjatoshoara and a New Approach in Biographywriting in the Qajar Era (With the Introduction of Hadiqatoshoara)
|
|
|
|
|
Authors
|
Behabadi Razieh ,Nikbakht Aabbas ,Shabanzadeh Maryam
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|