جهانبینی مولوی و کارکرد آیات و احادیث در دفتر اولم ثنوی با تکیه بر نظام گذرایی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شیبانی اقدم اشرف ,گذشتی محمدعلی ,غلامی راحله
|
منبع
|
ادبيات عرفاني و اسطوره شناختي - 1396 - دوره : 13 - شماره : 46 - صفحه:123 -145
|
چکیده
|
این مقاله بر ارتباط میان گزینشها، فرمهای زبانشناختی اصلی، ایدئولوژیها و قدرت روابط نهفته در هریک از فرمها در مثنویمعنوی تمرکز دارد و در آن، برخورد مولوی با ارزشها و اندیشههای محوری بیانشده در آیات قرآن کریم و احادیث براساس پیشفرضهای تحلیل گفتمان انتقادی و چارچوب تحلیلی مایکل هلیدی در نظام گذرایی نقشگرا بررسی شدهاند. بر این اساس، ابیاتی که بهطور صریح یا ضمنی، به آیات کتاب آسمانی و احادیث اشاره دارند، با توجه به دستور نظاممند و کارکردی هلیدی طبقهبندی و تحلیل شدهاند. با بررسی جهتیابیهای ایدئولوژیکی ابیات و فرایندهای اصلی و فرعی این نتیجه حاصل شد که جهانبینی حاکم بر این بافت عرفانی تصرف مشیت الهی را در تمام امور القا میکند. هسته اصلی و مرکز معنایی فرایندهای بهکار رفته در آیات و احادیث از نوع رابطهای است. از طرف دیگر، آیات و احادیثی که شامل یک فرایند مشخص هستند، میتوانند به چند فرایند افزایش یابند، یا برعکس چند فرایند نمودیافته در آیات و احادیث در کلام مولوی میتواند به یک فرایند تقلیل یابد و به این ترتیب، بر هدف تعلیمی و ارشادی یک نکته خاص تاکید شود.
|
کلیدواژه
|
احادیث، جهانبینی مولوی، قرآن کریم، مثنوی، نظام گذرایی
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
gholami.rg@gmail.com
|
|
|
|
|