تحلیل خواب‌‏های صوفیان در رساله قشیریه

رویا یا خواب از جمله مقولاتی است که از دیرباز ذهن انسان را به خود مشغول داشته است. بشر همواره کوشیده است به طرق گوناگون به دنیای رازآلود خواب وارد شود و به ویژگی‏های این جهان نامکشوف پی‏ببرد. عالمان حوزه‏های مختلف دانش بشری در طول قرون و اعصار هریک به گونه‏ای و از زاویه‏ای به بررسی این موضوع پرداخته و همه آنها بررسی رویا را راهی برای ورود به روان و جهان ذهن و یا جهان آن سوی مرزهای حس و تجربه دانسته‏اند. صوفیان نیز در برخی آثار خویش، فصل یا بابی را به این موضوع اختصاص داده و علاوه بر بحث درباره نفس خواب یا رویا، به بیان خواب‏های خویش و دیگران پرداخته‏اند و شاید بتوان از راه تحلیل این خواب‏ها به گوشه‏ای از اشتغالات ذهنی و دغدغه‏های روحی آنان راه یافت؛ از این رو در پژوهش حاضر، ضمن توجه به معانی لغوی و اصطلاحی خواب یا رویا و دیدگاه صوفیه و اندیشمندان پیرامون آن، به طبقه‏بندی و تحلیل خواب‏های روایت‏شده در رساله قشیریه به عنوان یکی از متون اصلی صوفیه پرداخته‏ایم.