مطالعۀ تطبیقی شاخصه‌های نظریۀ بهزیستی در غزلیّات حافظ بر پایۀ روان‌شناسی مثبت‌نگر سلیگمن

نظریّۀ بهزیستی سلیگمن ناظر بر هیجان مثبت، روابط مثبت، معنا، مجذوبیّت و دستاوردی برای رسیدن به شکوفایی است. شش ‌فضیلت عدالت‌طلبی، نوع‌دوستی، تعالی، خرد، شجاعت و میانه‌روی و بیست وچهار توانمندی، زیربنای آن را تشکیل می‌دهند. هدف از پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی، مطالعۀ تطبیقی شاخصه‌های نظریۀ بهزیستی سلیگمن در غزلیّات حافظ می‌باشد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که اهداف مشترک آثار ادبی و عرفانی با روان‌شناسی مثبت‌نگر، تحصیلِ رضایت از گذشته، امید به آینده و کسب شادی در زمان حال به منظور پرورش انسان توانمند در مسیر شکوفایی و زندگی هم معنا است. در این راستا معیار ذهنی حافظ نسبت به جهان و روزگار، پیامی جز شادی و درمانی جز عشق برای بشر نمی‌شناسد و همین امر پیام او را فرا ‌زمانی و فرا مکانی کرده ‌است. وی شادی و عشق را همواره نجات‌بخش بشر می‌داند که در روزگار بلا راهگشاست. از آنجایی که غزلیّات حافظ، عرصۀ نمودِ عناصر نظریۀ بهزیستی است که در این پژوهشِ میان‌رشته‌ای بدان پرداخته شده‌ ‌است، موجب توجه بر اندیشه‌های سازگاری حافظ و سلیگمن در مقولۀ شادی، شکوفایی و ضرورت‌هایِ تلاش انسان برای دستیابی به کمال، می‌شود.

examples of theory of well-being in hafez’s ghazals based on seligman’s positive psychology

martin seligman’s theory of well-being focuses on positive emotion, engagement, relationship, meaning, and achievement (perma) to assess prosperity. the six virtues of wisdom/knowledge, courage, humanity, justice, temperance, and transcendence and twenty-four character strengths form its foundation. the aim of the current research is to study comparatively the indicators of seligman’s well-being theory in hafez’s ghazals using analytical-descriptive method. the research findings indicate that both literary and mystical works and positive psychology share common goals. these goals include finding satisfaction from the past, harboring hope for the future, and obtaining happiness in the present, all with the aim of personal growth and flourishing. hafez’s worldview, influenced by the conditions of his time, emphasizes the significance of happiness and love as essential elements in healing humanity. consequently, his message transcends time and location, remaining relevant across different eras. throughout hafez’s ghazals, the elements of seligman’s well-being theory manifest themselves, further emphasizing their compatibility. this interdisciplinary research provides a platform for comparing hafez’s and seligman’s perspectives on happiness.