اساطیر فرجام‌شناسی نوین فضایی در رمان‌های علمی تخیلی آرتور کلارک

آرتور کلارک به دنبال ارائه یک فرجام‌شناسی نوین فضایی است. تا کنون تحلیل گران فقط به شکل پراکنده و غیر منسجم به ماهیت فرجام‌شناسانه و دینی حضور بیگانه‌ها وخدایان در کنار سفرهای فضایی اشاره کرده‌اند، در این مقاله به تحلیل منسجم کلیت عناصر فرجام‌شناسانه و مقایسه این مفاهیم فرجام‌شناسانه با منشاء آن‌ها پرداخته‌ایم. این عناصر فرجام‌شناسی نوین فضایی، پاسخ‌های اسطوره‌ای، به نیازهای دوران معاصر بر بستر پیش‌فرض‌های فکری مدرنیته هستند. روش کار تحلیلی تطبیقی است. یافته های پژوهش نشان می‌دهد که داستان‌های کلارک مانند داستان چکش خدا، ادیسه فضایی و پایان کودکی یک فرجام‌شناسی به ظاهر نوین را با اسطوره‌هایی پیرامون مفاهیم جاودانگی، رستاخیز و پایان تاریخ بشری ارائه کرده است تا پاسخی به نیازهای فکری بشر معاصر باشد، اما او در این کار همچنان عناصر فرجام‌شناسی گذشته را مورد بهره‌برداری قرار داده است که نشان‌دهنده عدم گسست کامل او از نظام‌های فرجام‌شناسی قبلی و احیای استحاله یافته آن‌هاست.

the mythology of modern spatial eschatology in arthur clarke’s science-fictions

arthur c. clarke seeks to present a new spatial eschatology. until now, the analysts have only pointed out in a scattered and inconsistent way the eschatological and religious nature of the presence of aliens and gods along with space travels. in the present article, we have coherently analyzed the eschatological elements and compared them with their origin in the stories of clarke. these elements of modern spatial eschatology are mythological answers to the needs of the contemporary era, based on the intellectual assumptions of modernity. the method used in the article is analytical– comparative. the findings of the research show that clarke’s stories, such as the hammer of god, 2001: a space odyssey and childhood’s end, present a seemingly new eschatology along with myths about immortality, resurrection and the end of human history, in order to respond to the intellectual needs of contemporary mankind. but clarke still uses the elements of the past ecclesiology, which shows that he has not completely broken with the previous eschatological systems and indicates that he has revived these systems in a transformed form.