تحلیل رفتار شخصیّت‌های اصلی داستان « زال و رودابه» بر اساس الگوی «سفر قهرمان»

«سفر قهرمان» نظریۀ مشهور جوزف کمپبل است که با تاثیر از نظرات یونگ و با بهره‌گیری از نظرات ون جنپ بنا نهاده شده است. کمپبل سه مرحلۀ جدایی، تشرّف و بازگشت را به همراه زیرمجموعه‌هایشان برای الگوی خود در نظر گرفته است. این الگو و الگوهای دیگری که با تاثیر از آن پدید آمده‌اند پایه و مبنای نقد کهن‌الگویی است. در این مقاله داستان «زال و رودابه» شاهنامۀ فردوسی بر اساس این الگو به روش تحلیلی و توصیفی بررسی شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که داستان زال و رودابه، در کلیّات با الگوی سفر قهرمان جوزف کمپبل تطابق دارد اما در جزئیات و زیرمجموعه‌ها با الگوی ذکر شده اختلافاتی دارد. در این داستان مرحلۀ زیرمجموعۀ «شکم نهنگ» دیده نمی‌شود، در مرحلۀ تشرّف «وسوسه‌گری» وجود ندارد که بازدارندۀ زال از ادامۀ سفر باشد و در مرحلۀ بازگشت مورد یا مواردی برای امتناع از بازگشت، فرار جادویی، رسیدن کمک و عبور از آستان بازگشت، دیده نمی‌شود.

the behavior of the main characters in the story of zāl and rudāba; an analysis based on the joseph campbell’s theory of hero’s journey

&the hero’s journey&, joseph campbell’s famous theory, is influenced by jung’s ideas and based on arnold van gennep’s ideas. campbell has considered the threephase pattern (separation, transition, and return) along with their subsets as his model. this pattern, along with other patterns that have emerged from it, is the basis of the archetypal criticism. in the present article, by using analyticaldescriptive method, the story of &zāl and rudāba& of shāhnāmeh is analyzed based on this pattern. the findings of the research show that the story is generally consistent with campbell’s hero’s journey pattern, but its details and subcategories have differences with the pattern. in the story, the stage of the &belly of the whale& is not seen; there is no &temptation& in the stage of transition to prevent zāl from continuing the journey; and in the stage of return, refusal of the return, magic flight, and crossing of the return threshold are not seen.