بررسی «ورجمکرد» در مقایسه با نمونه‏‌های برجسته آن در اساطیر ‌ایران و جهان

بدون شک بزرگ‌ترین معمای ناگشوده، مرموز، غریب و رعب‌آور برای انسان، معمای مرگ است. انسان، همواره خواستار جاودانگی و بی‎مرگی بوده و هست. یکی از روش‎های اقناعی که وی برای دستیابی به آرامش نسبی در برابر این پدیده مرموز در پیش گرفته، خلق فضاها و مکان‎هایی انتزاعی است که مرگ را به آن راهی نیست؛ دژها، ورها، کاخ‏ها و باغ‎های بهشت‎سانی که از یک سوی اشباع‎کننده حسرت او در بازگشت به بهشت از دست رفته هستند و از سوی دیگر او را در دایره‎ای امن و نفوذناپذیر در برابر مرگ قرار می‎دهند و آرامش خاطرش را فراهم می‎کنند. «ور جمکرد» از برجسته‎ترین مکان‎های اساطیری نزد ایرانیان باستان است که به تقلید و الگوبرداری از «کاخ میترا» ساخته شده است. این مکان، نمونه‎های بسیاری در اساطیر ایران و سایر ملل دارد که مهم‌ترین وجه اشتراک میان آن‎ها بی‎مرگی و جاودانگی برای کسانی است که به آن وارد می‌شوند. علاوه بر این، وجوه اشتراک دیگری نیز میان این ساختمان‏های اساطیری وجود دارد که در این پژوهش به روش تحلیلی تطبیقی به آن پرداخته شده است.

Var of Jam and Other Similar Prominent Mythological PlacesA Comparative Study

Undoubtedly, death is the biggest unsolved, strange and terrible mystery of man. He/she has always longed for eternity and immortality. Man seeks to create abstract places where there is no death; in this way, he/she convinces himself/herself and comes to rest. Man builds forts, castles, palaces and paradise gardens that show his longing to return to Eden. On the other hand, these buildings refer to a safe place that is impervious to death and provides peace of mind. Var of Jam is one of the most prominent mythological places among the ancient Iranians that has been built to imitate Mitra Palace. There are similar places in the myths of other nations; the most important common point of these places is immortality for those who enter them. The results show that the mythological buildings have much in common with each other. In the present study, by using the analyticalcomparative method, these common points are examined.