بازتاب اندیشه‌‏های خداشناسی بر مبنای سیر و سلوک عرفانی مولانا در داستان کیمیاگر پائولوکوئیلو

مولانا به اقتضای درک و فهم مخاطبانش، برای بیان حقایق اسرار نهانی و حالات عشق روحانی، از قالب تمثیل و حکایت‏های عامیانه بهره برده است و به مصداقِ «اَلمَجازُ قَنطَرَه الحَقیقَه» حکایات عوام‌پسند را پل صعودِ شیفتگان عالم معرفت می‏داند و برای تفسیر حدیث معروف «مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ» حکایت خواب مرد بغدادی و گنج مخفی را برای مریدانش بازگو می‏کند و همین حکایت، سرلوحه افکار و اندیشه نویسنده مشهور برزیلی به نام کوئیلو می‏شود که به خلق رمان کیمیاگر می‏پردازد و شهرت جهانی می‏یابد. این مقاله با روش تحلیلی تطبیقی به این سوال پرداخته است که میزان تاثّر کوئیلو در تبیین اندیشههای ذهنی و تفکرات عرفانی مولانا در موضوع خودشناسی و خداشناسی چقدر بوده است؟ نتیجه تحقیق نشان میدهد که اندیشه‏های ذهنی و افکار عرفانی مولانا در سیر و سلوک سالکان طریقت در محورهای: وحدت وجود و تجلّی حقّ، دل لطیفه ربّانی، گنج مخفی و معرفت، زبانِ عشق (زبانِ بی‏کلام)، تبدیل مسِ وجود به کیمیای هستی، پیر طریقت، در کل داستان سایه انداخته است تا آن حد که همچون مولانا از نیِ مولانا سخن گفته است.

Knowledge of God and SelfKnowledge; The Influence of the Thoughts of Rūmī on Paulo Coelho’s The Alchemist

According to his audience’s ability to understand, Jalāl adDīn Rūmī uses allegories and folk tales for expressing spiritual love and mysteries. He believes that folk tales are a means of transcendence for knowledge lovers. Rūmī tells the antecode of "a man of Baghdad and the hidden treasure" to his disciples to interpret the famous hadith " whosoever knows himself knows his Lord". The story inspired the famous Brazilian writer, Paulo Coelho who wrote The Alchemist and became wellknown all over the world. By using descriptiveanalytical method, the present article deals with the question to what extent has Coelho been influenced by Rumi’s mystical thoughts on the subjects of knowledge of God and selfknowledge? The result of the study shows that Rumi’s mystical thoughts about unity of Being, manifestation of the Truth, softness of heart, the hidden treasure and divine knowledge, the language of love, the old wise man, cast a shadow over the whole story of The Alchemist.