گونه‌شناسی منشاء مرگ در اساطیر جهان

اسطوره‌ها که به نحوی حکایتِ ورود عناصر مینوی (خیر یا شرّ) به ساحت انسانی هستند، مضامین متفاوتی را به تصویر می‌کشند و سخنان بسیاری را می‌توان از آن‌ها استنباط کرد. در این میان، اسطوره‌هایی وجود دارد که به منشاء اموری همچون منشاء جهان، منشاء انسان، منشاء داروها، منشاء گیاهان و منشاء حیوانات و... می‌پردازند، مرگ نیز بخشی از این سنخ را به خود اختصاص می‌دهد. اسطوره‌های منشاء مرگ دارای انواع گوناگون و لایه‌های  متفاوتی هستند و در میان فرهنگ‌های مختلف می‌توان نشانه‌هایی از آن‌ها را یافت. از این جهت، تحقیق در گونه‌شناسی چنین اسطوره‌هایی می‌تواند راه را برای تحلیل دقیق‌تر اسطوره‌های ملل هموارتر سازد و هدف از این تحقیق نیز رسیدن به گونه‌شناسی اسطوره‌های منشاء مرگ در اساطیر اقوام و ملل مختلف است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با رویکردی تطبیقی نشان دهنده آن است که این اسطوره‌ها به دو نوع انسان‌مدار (انسان آگاهانه یا ناآگاهانه موجب ورود مرگ به زندگی می‌شود) و غیرانسان‌مدار (موجودی غیرانسانی موجب چنین رخدادی می‌گردد) تقسیم می‌شوند که هر یک از این دو گونه نیز دارای تقسیمات متفاوتی هستند.

The Origin of Death in the Mythologies of the Nations; A Typological Approach

The myths speak about the entrance of mythical elements (good or evil) to the realm of human beings; they depict different themes and there is much to be gained from them. There are myths about the origin of the world, man, drugs, plants, animals, and so on. Also, some myths deal with the issue of death. The myths associated with the origin of death have different types and layers and traces of it can be found across cultures. The study of their typology can pave the way for a more sophisticated analysis of the myths of the nations. The aim of the present article is to identify the typology of the myths associated with the origin of death in the mythologies of different nations. By using descriptiveanalytical method and based on comparative approach, in the present research the myths associated with the origin of death are divided into two kinds of humancentered and nonhumancentered. In humancentered myths, man brings consciously or unconsciously death into his/her life; but in nonhumancentered one, an inhuman creature has a central role. Each of these two kinds have different divisions.