شیوه‌های کرامت شفابخشی در متون نثر عرفانی

کرامت، خرق عادتی است که از اولیاءالله سر می‌زند و در عرفان و تصوف جایگاه ویژه‌ای دارد. انواع گوناگون کرامات به سه گونه اصلی اِخبار از غیب، اشراف بر ضمایر و تصرف در عالم هستی تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام شامل چندین گونه فرعی می‌باشند. از گونه‌های فرعی کرامات، تصرف در عالم هستی و شفا دادن بیماران است که گاه در زمان حیات صاحب کرامت و گاه پس از وفات او اتفاق می‌افتاد. بیماری‌هایی که در این‌گونه کرامت وارد شده است اغلب بیماری‌های مادرزاد و یا بیماری‌های مزمنی بود که همه طبیبان از علاج آن عاجز شده  و یا بر اثر نفرین شیخ به وجود می‌آمد. شیوه‌های شفابخشی بسیار متنوع است که از میان آن می‌توان به سوره حمد خواندن، دعا خواندن، دست کشیدن، دمیدن، آب دهان مالیدن، استفاده از وسایل صاحب کرامت همچون لباس، کفش، کلاه و خلال دندان او، پانیذ دادن، شعر خواندن، برگرفتن بیماری، توبه کردن بیمار و... اشاره کرد. در اغلب این کرامات، بیمار شفای کامل می‌یابد به گونه‌ای که گاه تا پایان عمر به آن بیماری دچار نمی‌شود. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی سعی شده است شیوه‌های مختلف کرامت شفابخشی که در کتب منثور عرفانی متقدم آمده است، دسته‌بندی و تحلیل شوند.

The Methods of Healing (as a Karāmat) in the Mystical Prose Texts

Karāmat (Divine grace), as an extraordinary event, is used by awliya Allah (saints of God) and has a special place in Islamic mysticism. Karāmat is divided into three main species: 1. Predictions of the future, 2. Interpretation of the secrets of hearts 3. Miraculous happenings in the corporeal world (or breaking of the natural order of things) Each of them has several subtypes. One of the subtypes of the third kind is healing patients that occur during the lifetime or after the death of the possessor of karāmat. The diseases usually include congenital and chronic illnesses that all the doctors are unable to cure them. Sometimes, the disease is caused by the curse of a spiritual person (sheikh). The treatment methods are very diverse, among which are the following: reading Surah alHamd, praying, hand touching, blowing, rubbing saliva, reading a poem, hugging patient, repenting patient, touching and using the personal belongings of the possessor of karāmat such as clothes, shoes, hat and toothpick. In most of these cases, the patient is treated in such a way that he/she won't catch the disease until the end of his/her life. By using descriptiveanalytical method, in the present article, the attempt is made to categorize and analyze the methods of healing as mentioned in the early mystical prose texts.