تحلیل کارایی تکنیکی و توان مدیریتی در بخش سلامت ایران

ازآنجا که نظام سلامت یکی از مهم ترین ارکان سلامت جامعه است و با توجه به اینکه تامین خدمات درمانی مردم از ارکان توسعه‌ی فردی هر کشور می‌باشد، لذا توجه و نظارت بر این بخش می تواند منجر به توسعه و رفاه اجتماعی گردد. برای حصول اطمینان از ارائه ی بهتر و کیفی تر خدمات بهداشتی، درمانی و مراقبتی، ارزیابی عملکرد در بخش سلامت نقش تعیین‌کننده‌ای را بازی می کند. در راستای تحقق این امر، استفاده ی صحیح و متناسب از امکانات و دارایی های موجود امری اجتناب‌ناپذیر است. در این مطالعه با معرفی یک کاربرد در حوزه ی سیستم های مراقبتی و بهداشتی، بیمارستان های آموزشی درمانی کشور، به اندازه گیری عملکرد و همچنین محاسبه ی توان مدیریتی آن ها پرداخته شده است. علاوه بر این با شناسایی و معرفی تاثیر متغیرهای زمینه ای اثر هرکدام از آن ها بر عملکرد واحدهای تصمیم گیرنده سنجیده شده است. برای این منظور داده های مربوط به بیمارستان های آموزشی درمانی 31 استان کشور جمع آوری شده و سپسبا شناسایی متغیرهای زمینه ای و با حضور عامل نامطلوب سعی در ارزیابی کارایی و محاسبه توان مدیریتی هر یک شده است. برای نیل به این هدف در گام نخست کارایی تکنیکی با حضور عوامل نامطلوب، با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها محاسبه شد و سپس لگاریتم کارایی تکنیکی حاصل از مرحله ی اول بر روی مجموعه ای از متغیرهای زمینه ای که بر عملکرد بیمارستان ها تاثیرگذار هستند رگرسیون شده است. در مرحله ی بعد، توان مدیریتی از باقی مانده ی رگرسیون حاصل از مرحله ی قبل استخراج گردید. در پایان یک رتبه بندی منحصربه فرد بر اساس معیار توان مدیریتی هر واحد ارائه گردید. درنهایت نتایج حاصل به منظور ارائه ی پیشنهاد هایی ارزنده برای مدیران و مدیریت کارآمدتر بیمارستان های کشور و حفظ سلامتجامعه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته شدند. با توجه به مطالعه ی انجام شده بدون در نظرگرفتن متغیرهای زمینه ای، 25 واحد کارا ارزیابی شد ولی با اعمال اثر متغیرهای زمینه ای بر روی شاخص کارایی، هیچ واحدی کارا نمی شود این موضوع میزان اثرگذاری بالای این گونه شاخص ها بر عملکرد واحدها را اثبات می کند. همچنین در رتبه بندی واحدها با رویکرد توان مدیریتی، استان لرستان در رتبه ی نخست و استان گلستان رتبه ی آخر را به خود اختصاص داده است.

analysis of technical efficiency and managerial ability in iran’s health care

since the healthcare system is one of the most important pillars of community health, and considering that providing healthcare services to the people is one of the elements of individual development in any country, attention and supervision of this sector can lead to development and social welfare. to ensure better and higher quality healthcare services, performance evaluation in the health sector plays a crucial role. in order to achieve this, proper and proportional use of existing facilities and assets is inevitable. in this study, by introducing an application in the field of healthcare systems, the educational hospitals of the country have been measured in terms of performance and their managerial ability has been calculated. additionally, by identifying and introducing the impact of contextual variables on the performance of decision-making units, their efficiency has been assessed. for this purpose, data related to educational hospitals in 31 provinces of the country was collected, and then by identifying contextual variables and with the presence of undesirable factors, the efficiency was evaluated and the managerial ability of each was calculated. to reach this goal, in the first step, technical efficiency with the presence of undesirable factors was calculated using data envelopment analysis technique, and then the logarithm of technical efficiency obtained from the first stage was regressed on a set of contextual variables that affect hospital performance. in the next stage, managerial ability was extracted from the residual of the regression obtained from the previous stage. finally, a unique ranking based on the managerial ability of each unit was provided. ultimately, the results obtained were analyzed and examined in order to provide valuable suggestions for managers and more efficient management of the country’s hospitals to maintain public health. according to the study, without considering contextual variables, 25 effective units were evaluated, but by applying the effect of contextual variables on the efficiency index, no unit becomes effective, proving the high impact of such indices on the performance of units. additionally, in the ranking of units based on managerial ability, lorestan province ranked first and golestan province ranked last.