آسیب‌شناسی منابع و اطلاعات پزشکی از دوران اشکانی

نزدیک به پنج قرن حکومت اشکانیان بر ایران، دوره­ای طولانی از تاریخ را در بر­می‌گیرد که از جنبه‌های مختلف مورد بحث و مناقشه‌ی مورخین است. شاید به سختی بتوان دوره­ایی را در تاریخ ایران به­لحاظ قلّت منابع و کمی آثار فرهنگی، معادل دوران اشکانیان دانست. از طرفی، 500 سال حکومت نسبتاً آرام بر این پهنه‌ی وسیع، مستلزم وجود نوعی تمدن پیشرفته و استقرار زیرساخت‌های اساسی تمدنی است که از جمله‌ی آنان دارا بودن سطح بالای بهداشت و درمان است. تنوع اقوام مختلف در ایران و وجود راه­های بازرگانی فراوان به­همراه سطح بالای مبادلات تجاری بین شرق و غرب، خود دلیل دیگری بر وجود نوعی فرهنگ پویا در این امپراطوری است.در خصوص شیوه­های بهداشت و درمان ایران آن زمان، اطلاعات و اظهار­نظرهای مورخین بسیار محدود و ناچیز است. یکی از دلایل این ضعف اطلاعاتی، عدم استفاده از روش‌های جدید تاریخ­نگاری برای پر­کردن شکاف‌های ناشی از عدم ­وجود اسناد و مدارک تاریخی است. این نوشتار با استفاده از روش استدلال و منطق تاریخی، به‌دنبال این است تا با تحلیل وضعیت سیاسی و فرهنگی حاکم بر دنیای آن روز، به‌دنبال فهمیدن نوع نگرش و عملکرد جامعه‌ی اشکانی نسبت به مقوله‌ی بهداشت و درمان و هم‌چنین، یافتن دلایل عدم­وجود مظاهر آن در گفته‌های مورخین و پژوهش‌های علمی باشد.