طراحی و روانسنجی پرسشنامه‌ی شان اجتماعی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی

نارسایی قلبی نه تنها بیماران بلکه خانواده‌ی آنان و شبکه‌ی اجتماع را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با هدف طراحی و روانسنجی پرسشنامه‌ی شان اجتماعی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی صورت گرفته است. پژوهش حاضر یک پژوهش اکتشافی از نوع طراحی ابزار است. با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند با 22 نفر از بیماران نارسایی قلبی بیمارستان‌های منتخب شهر تهران به صورت نیمه ساختار یافته مصاحبه صورت گرفت و با روش تحلیل محتوا تحلیل شد. بر اساس یافته‌های مصاحبه‌ها، متون و پرسشنامه‌های طراحی شده‌ی موجود در زمینه‌ی شان اجتماعی، عبارات اولیه طراحی شد و روایی محتوا و سازه‌ی آن، بر روی 130 بیمار نارسایی قلبی تعیین شد. تحلیل داده ها با نرم‌افزار spss19 انجام شد. با انجام روایی صوری و محتوا، از 101 عبارت اولیه، 16 عبارت حذف شد و با انجام تحلیل عاملی اکتشافی، 2 عبارت به‌دلیل بارعاملی کم‌تر از 5/0 و 6 عبارت به‌دلیل قرارگرفتن در سایر عوامل حذف شد. پنج عامل ارتباط و حمایت خانواده، ارتباط و حمایت جامعه، ارتباط و حمایت کارکنان مراقبتی، تحمیل‌شدن به دیگران (جسمی- روانی- اجتماعی) و تحمیل‌شدن به دیگران (اقتصادی)، شناسایی شدند. پایایی پرسشنامه‌ی شان اجتماعی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 97/0=? و با استفاده از روش دونیمه‌کردن 99/0r= برآورد شد. با توجه به اعتبار و پایایی قابل قبول پرسشنامه‌ی پژوهش حاضر، به‌کارگیری آن در برنامه‌ریزی جهت حمایت و بهبود درمان و مراقبت از بیماران و هدایت پژوهش‌های بعدی مرتبط با شان اجتماعی می‌تواند سودمند باشد.