مطالعه سوءرفتار پژوهشی با رویکردی تحلیلی به نظام پژوهش علوم پزشکی

ازآنجاکه سوءرفتار پژوهشی می‌تواند به‌عنوان واکنشی انطباقی در برابر محدودیت‌‌ها و فشارها و خواسته‌های برآمده از کارکردهای نامناسب نظام پژوهش تلقی شود، برای مدیریت آن، باید فعالیت‏های نظام پژوهش را در مسیر انتقال سیاست‏های پژوهشی (سطح کلان) به برنامه‏های توسعه‌ی پژوهش در موسسه‌ها (سطح میانی) و اجرای پژوهش توسط پژوهشگران (سطح خرد) رصد و بررسی کرد. این مطالعه با اتخاذ چهارچوب تحلیلی کلان- میانی- خرد، وظایف و راهبردها و فعالیت‌های شکل‌گرفته در سطوح سه‌گانه‌ی نظام پژوهش علوم پزشکی کشور را روشن می‌سازد؛ ازاین‌رو، سیاست‌گذاری‌های کلان پژوهش (سطح کلان) تا برنامه‌های عملیاتی برای توسعه‌ی پژوهش در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی (سطح میانی) و پژوهشگران به‌منزله‌ی انجام‌دهندگان پژوهش (سطح خرد) را در کانون توجه قرار می‌دهد. برای این منظور، سه سطح تحلیلی نظام پژوهش با توجه به مفروضه‏های این چهارچوب، تبیین و تعریف شدند. با تحلیل محتوای کیفی متون مربوطه، فعالیت‌هایی که در این سطوح می‏توانستند برای تامین سلامت پژوهش مفید باشند، شناسایی و در قالب راهبردهایی مختلف ارائه شدند. یافته‌ها نشان داد، نظام پژوهش بر اساس چهارچوب تحلیلی موجود، یک نظام کلانِ صرف، بدون توجه به میان‌کنشِ بخش‌های آن نیست، بلکه نظامی است که تعامل و اثرگذاری میان‌بخشی اجزاء در آن وجود دارد. این رویکرد می‏تواند تمرکز و وضوح و توانمندی بررسی سوءرفتارهای پژوهشی را ارتقا دهد و با به‏کارگیری سطوح خُرد و میانی و کلان می‌تواند چالش‏های موجود در جریان تعامل فعالیت‏ها و عملکردهای مختلف نظام پژوهش و درهم‌تنیدگی آن‌ها را دنبال کند.

study of research misconduct using an analytical approach to the research system of medical sciences

 since research misconduct can be considered as an adaptive reaction against the limitations, pressures, and demands arising from inappropriate functions of the research system, to manage it, the activities of the research system should be investigated and traced during the path of transferring research policies (macro level) to research development programs in institutions (meso level) and research implementation by researchers (micro level). by introducing the macro-meso-micro analytical framework, this study clarified the tasks, strategies, and activities formed at three levels of the research system of medical sciences in iran; from macro policies of research (macro) to operational plans for the development of research in universities and research centers (meso) and researchers as research conductors (micro). for this purpose, three analytical levels of the research system were explained and defined according to the assumptions of this framework. by performing a qualitative content analysis of the relevant texts, those activities that could be useful at different levels to support the research integrity were identified and presented as different strategies. the results showed that the research system, based on the existing analytical framework, is not seen as a mere macro-system without regard to the interaction of its parts, but rather a system in which there is cross-sectional influence and interaction among the components. this approach can improve the focus, clarity, and capability to study research misconduct, and by using micro, meso, and macro levels, it can trace challenges in the interactive path of various activities and functions of the research system and their intertwining.