نگاهی نو به اهمیت و جایگاه پزشکان سریانی- ‌نسطوری جندی‌شاپور در تمدن اسلامی (مطالعه‌ی موردی خاندان‌های بختیشوع، ماسویه و ماسرجویه)

جندی‌شاپور در عهد شاپور ساسانی برای اسکان اسرای رومی بنا شد و مدرسه‌ای علمی خصوصاً در زمینه‌ی پزشکی در آن پدید آمد. هویت شهری و علمی جندی‌شاپور با سه مفهوم دانش پزشکی، زبان سریانی و مسیحیان نسطوری پیوند خورده است. در این پژوهش، نحوه‌ی استقرار سریانی‌نسطوریان در جندی‌شاپور و همچنین جایگاه ممتاز این پزشکان در شکوفایی تمدن اسلامی، واکاوی و بازشناسی شده است؛ از این‌رو، موضوع پژوهش، به روش توصیفی‌تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه‌ای تبیین و برجسته شده است. بعد از ظهور اسلام و فتح ایران، نخبگان پزشکی سریانی‌نسطوری جندی‌شاپور، به‌خصوص خاندان‌های بختیشوع و ماسویه و ماسرجویه، سنت‌های پزشکی ملل مختلف را تلفیق و سنت ترجمه‌ی متون پزشکی از یونانی به زبان‌های دیگر را در بیمارستان جندی‌شاپور حفظ کردند. با به‌ خدمت‌ گرفته‌ شدن افراد برجسته‌ی این دودمان‌ها در دستگاه خلافت عباسی بغداد، سرمایه‌های انسانی، دستاوردهای دانشگاهی و بالینی و نتایج قرن‌ها تجربه‌ی مرکز طبی بیمارستان جندی‌شاپور در تالیف و ترجمه‌ی متون پزشکی، به وسیله‌ی ایشان به تمدن اسلامی انتقال داده شد.

A new look at the importance and position of Syrian and Nestorian physicians in Jundishapur in Islamic civilization (A case study of the Bakhtishoo, Masouyeh and Maserjuyeh families)

Jundishapur was built during the Sassanid Shapur era to house Roman prisoners, and a scientific school, especially in the field of medicine was established there. Jundishapurchr('39')s urban and scientific identity are intertwined with three concepts of Medical knowledge, Syriac, and Christian Christianity. In this research, the establishment of the Nestorian dynasty in Jundishapur, as well as the distinguished position of these physicians in the flourishing of Islamic civilization, has been studied and recognized. Therefore, this issue will be explained and highlighted by analytical descriptive method and relying on library resources. After the rise of Islam and the conquest of Iran, the medical elites of Syriac and Nestorian Jundishapuri; in particular, the Bakhtishoo, Masouyeh, and Maserjuyeh families continued to incorporate the medical traditions of various nations and the translation of Greek medical texts into other languages at Jundishapur Hospital. With the employment of prominent people of these dynasties in the Abbasid Caliphate of Baghdad, human resources, academic, and clinical achievements and the results of centuries of experience of Jundishapur Hospital Medical Center in compiling and translating medical texts have transferred to Islamic civilization by them.