تحلیل اخلاقی- فقهی آثار باروری پس از مرگ

یکی از مسائلی که امروزه در نظام اخلاقی و فقه امامیه از مسائل مستحدثه به شمار می‌رود، باروری پس از مرگ است که اگر بتوان آن را با استناد به اطلاق و عموم ادله‌ی مشروعیت تلقیح مصنوعی مشروع دانست، آثار بسیاری را به دنبال دارد. این موضوع ازجمله موضوعات اختلافی بین فقها و علمای اخلاق محسوب می‌شود. بدین‌منظور، با بررسی ادلّه ی موجود و با رویکردی اخلاقی به موضوع مزبور، می‌توان باروری پس از مرگ را مشروع دانست؛ ازاین‌رو، در مقاله‌ی حاضر با مبنای مشروعیت این باروری، به بررسی آثار آن می پردازیم. هرچند زوایای این روش از منظر علم پزشکی واکاوی شده و با ابهام و ایراد اساسی مواجه نیست، از نقطه‌نظر اخلاقی و فقهی با پیچیدگی‌ها و ابهاماتی روبه‌روست که نیازمند پاسخ‌گویی مناسب با توجّه به مقتضیات فعلی جوامع بشری است؛ لذا موضع مزبور، از حیث کاربردی نیز مقوله‌ای شایان توجه است. طبعاً ازآنجایی‌که علم فقه عهده‌دار برقراری نظم عمومی و سامان‌دادن به مناسبات خصوصی افراد است، پردازش علمی موضوع مذکور ضروری به نظر می‌رسد. در این پژوهش، به تبیین رویکرد اخلاق حسنه و فقه امامیه به آثار باروری پس از مرگ نظیر مالکیت بر گامت بر اساس عنصر رضایت (صریح یا ضمنی)، حضانت (مبتنی بر اصول هم‌بستگی خانوادگی و رعایت مصالح طفل) و وصیت (اعلام رضایت و وصیت تملیکی گامت منجمدشده از سوی صاحب گامت) می پردازیم.

Jurisprudential and Ethical Analysis of the Effects of Post-Mortem Fertility

One of the issues that today is considered in the moral system and jurisprudence of Imamiyah is the issue of fertility, it has considered the issue of postnatal fertility, which, if it can be considered legitimate, will have many effects. This is considered the subject of dispute between jurists and ethics scholars. In this regard, by examining the existing evidence and considering the ethical approach to the subject, this subject can be considered legitimate and, therefore, this study will examine its effects. However, the aspects of this method have not ambiguity in terms of medical sciences, but from a moral and jurisprudential point of view, there are complexities and ambiguities that require adequate accountability according to the current requirements of human societies. Therefore, this subject is considered to be a useful category as well. Naturally, since science is responsible for maintaining public order and organizing private relationships, scientific processing seems to be necessary. In this research, the concept of good legal and legal jurisprudence approach to postdeath reproductive effects such as ownership of gametes based on the element of consent (explicit or implicit), custody (based on family solidarity and child abuse) and will (declaration of consent and the will of the gamet frozen by the gamet player) will be dealt with.