مسئولیت دستیاران و دانشجویان پزشکی در انجام اقدامات تشخیصی و درمانی (با مطالعه‌ی موردی پرونده‌های پزشکی قانونی استان فارس، از سال 1390تا1395)

مسئولیت کیفری پزشکان و دستیاران، از مباحث پیچیده‌ی حقوق پزشکی است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی مسئولیت دستیاران و دانشجویان پزشکی در انجام اقدامات تشخیصی و درمانی، با مطالعه‌ی موردی پرونده‌های پزشکی قانونی استان فارس از سال 1390تا1395 بوده است. در این مطالعه، 63 پرونده‌ی افراد شاکی بررسی شد که شامل 33 مرد (52.4 درصد) و 30 زن (47.6 درصد) بودند. غالب افراد شاکی، بی‌سواد و زیر دیپلم بودند و کمترین فراوانی، مربوط به سطح تحصیلات دکترا بود. درباره‌ی وضعیت جسمانی شاکی (بیمار)، بیشترین فراوانی مربوط به فوت افراد بود (با فراوانی 73 درصد)؛ بیشترین شکایات، از گروه درمانی (با فراوانی 95.2 درصد) و پس از آن، پزشک (با فراوانی 8/4 درصد) انجام شده بود. از نظر رشته‌ی تحصیلی، رشته‌ی زنان و زایمان، نسبت به سایر رشته‌ها، فراوانی بیشتری داشت (44.4 درصد). در کل، در 26 پرونده‌ (41.3 درصد)، نهایتاً، متشاکی تبرئه و 37 پرونده (7/58 درصد) نیز، به محکومیت افراد ختم شده بود. از نظر نوع قصور، فراوان‌ترین نوع قصور، مربوط به بی‌احتیاطی (91.9 درصد) بود. در این مطالعه، بیشترین فراوانی سطح تحصیلات متشاکی، مربوط به رزیدنت ارشد (با فراوانی 11.1 درصد) بود. بر اساس نتایج مطالعه‌ی حاضر، در خطاهای پزشکی به‌وجودآمده توسط دانشجویان دوره‌ی کارورزی (انترن) و دکترای تخصصی (دستیاری)، مشخص‌کردن دقیق مسئولیت‌های کیفری دانشجویان دوره‌های عمومی و دستیاران تخصصی، در قبال قصور و خطاهای رخ‌داده و تبیین آن‌ها در آیین‌نامه‌های آموزشی هر دوره، اهمیتی خاص دارد. در کنار آن، برگزاری دوره‌های آموزشی پزشکی قانونی و مسئولیت حقوقی و کیفری دانشجویان در قبال امور درمانی، در ارتقای کیفیت درمان، بسیار اثرگذار است.

Residents 'and Medical Students' Responsibility for Diagnostic and Therapeutic Measures (Case Study of Fars Province Forensic Medical Files- 2011 to 2016)

The criminal responsibility of physicians and assistants is a complex area of ​​medical law. The purpose of this study was to investigate the responsibility of medical residents and medical students in performing diagnostic and therapeutic measures with case study of forensic medical files in Fars province from 2012 to 2017. In this study, 63 plaintiffs' cases were assessed, including 33 males (52.4%) and 30 females (47.6%). Most of the complainants were illiterate and undergraduate, and the least frequent was at doctoral level. Regarding the physical condition of the plaintiff (patient), the highest frequency was related to death ( 73%). Most of the complaints were from treatment group (95.2%) and physicians (4.8%). In terms of field of study, the field of obstetrics and gynecology (44.4%) included more complaints than other fields. In total, 26 (41.3%) cases were finally acquitted and 37 (58.7%) were convicted. The most common type of failure was neglect (91.9%). In this study, the highest frequency of associate education was related to senior resident (11.1%). Based on the results of the present study, medical errors were made by trainees (interns) and residents, specifying the criminal responsibilities of medical students and residents for errors and omissions and explaining their findings. Educational materials in each course are of particular importance. Additionally holding forensic courses and defining the legal and criminal responsibility for medical students are important for the improvement of treatment quality