بیهودگی در طب مکمل و جایگزین؛ مقاله‌ای مروری‌تحلیلی با رویکرد اخلاقی

تعاریفی متعدد از بیهودگی در پزشکی ارائه شده است. بیهودگی در پزشکی در مراقبت از بیمار، به حالتی گفته می‌شود که در آن هر نوع مداخله‌ای، اعم از اقداماتی که به ‌قصد تشخیص، پیشگیری، درمان، توان‌بخشی یا سایر اهداف پزشکی به انجام می‌رسند، فایده‌ای برای آن بیمار نداشته باشد. این مطالعه‌ی مروری‌تحلیلی، با هدف افزایش درک پزشکان و دیگر ارائه‌دهندگان خدمات سلامت از مساله‌ی بیهودگی در طب مکمل و جایگزین، انجام شد. طی جست‌وجوی گسترده، بیش از هزار مقاله یافت شد که با بررسی عنوان و خلاصه‌ی آن‌ها، پژوهش‌های نامرتبط حذف و متن 219 مقاله، کامل خوانده شد. در نهایت نیز، 118 مقاله، برای مرور، انتخاب و مطالعه شدند. نتیجه‌گیری درباره‌ی پسندیده‌بودن اخلاقی ارائه‌ی درمانی بیهوده در طب مکمل، بنا بر رویکردهای گوناگون متفاوت است؛ بنا بر رویکرد وظیفه‌گرایی و اصل عدالت از رویکرد اصول‌گرایی، هیچ‌کس مجاز به کاربست درمان‌های بیهوده نیست؛ درحالی‌که در رویکرد موردی و اصل اتونومی بیمار، چنین نظری پذیرفته‌شده نیست . بر اساس رویکرد سودگرایی، تنها، درمان‌های مبتنی بر شواهد را می‌توان از لحاظ اخلاقی بررسی کرد و آن دسته از درمان‌های مکمل که بیهوده‌بودنشان نشان داده شده است، باید منع شوند و ارائه‌دهندگان خدمات مراقبت سلامت، نباید آن‌ها را به بیماران ارائه دهند؛ چراکه نوعی کلاهبرداری و فریب بیمار است. پیشنهاد می‌شود در زمینه‌ی روشن‌سازی مرز میان اثر پلاسبو و نوسبو و بیهودگی مطالعاتی بیشتر انجام گیرد.

Futility in Complementary and Alternative Medicine: A Critical Review from an Ethical Perspective

Several definitions for medical futility has been proposed in the literature. Medical futility is defined as the condition in which an intervention, either for diagnosis, prevention, treatment, rehabilitation or other medical goals, has no benefit for the individual patient. This critical review aimed to increase the understanding of physicians and other healthcare providers on the issue of futility in complementary and alternative medicine (CAM). Our comprehensive search resulted in more than 1000 studies; unrelated studies were excluded by title and abstract screening, then 219 fulltexts were read and finally, 118 studies were included. The conclusion concerning whether or not it is morally acceptable to provide a futile treatment in CAM, becomes a controversial issue based on different approaches. Using futile treatments is not acceptable according to the dutybased approach, and the principle of justice. In contrast, the casebased approach and the principle of autonomy of the patient, hold that such treatments could be morally acceptable. Based on utilitarianism, only evidencebased treatments can be morally discussed, and those CAM therapies that have been shown to be futile, should be prohibited; thus health care providers must not offer them to patients since it would be a kind of deceit. We suggest that more comprehensive studies should be performed to clarify the boundary between placebo, nocebo, and futility.