نقد و بررسی مبنای کرامت جنین در برخی از نظریه‌های اخلاق پزشکی معاصر

شان اخلاقی انسان یا به‌عبارت دیگر، کرامت انسانی او، از دیرباز در کانون بحث و گفت‌وگوی متفکران مختلف قرار داشته است. تقریباً، همه‌ی نظریه‌هایی که به این موضوع پرداخته‌اند، در اصل کرامت‌داشتن انسان و برتری جایگاه او نسبت به همه‌ی موجودات هستی هم‌نوا هستند؛ ولی در چرایی و ملاک‌های این کرامت و برتری تفاوت‌هایی وجود دارد. تصمیم‌گیری در خصوص سرنوشت جنین، اعم از حفظ یا سقط او، در گرو تعیین تکلیف صاحب‌نظران درباره‌ی مبنا و ملاک کرامت و جایگاه انسانی و شان اخلاقی جنین است. دو گروه نظریه به مبحث کرامت جنین پرداخته‌اند: نظریات سکولار و نظریات مبتنی بر ادیان و مکاتب. نظریات سکولار واجد جاذبه‌هایی است که شهود انسانی تاحدی آن را می‌پذیرد؛ اما هیچ‌یک خالی از نقد نیست و نقدهای وارد بر هر تئوری، همه در جای خود،‌تامل‌برانگیزند؛ ازاین‌رو، این مقاله ضمن مرور برخی از نظرات سکولار و ادیان و مکاتب در زمینه‌ی جایگاه جنین و پرداختن به نقد برخی از آن‌ها، نظریه‌ی غالب کرامت انسانی جنین را بر مبنای تفکر شیعی ارائه می‌دهد. پیداکردن ریشه‌ی کرامت انسان با تکیه بر اندیشه‌ی بشری و بدون بهره‌گیری از منبع ماورای بشری و وحی، با چالش‌های جدی روبه‌روست. جنین انسانی، به علت استعداد تبدیل‌شدن به انسان، از همان ابتدای وجود، دارای جایگاهی ارزشمند است که با افزایش سن جنینی، بر ارزش آن افزوده می‌شود؛ تاآنکه با ولوج روح از سوی خداوند، کرامت انسانی می‌یابد. بر مبنای برداشت از معارف دینی، این ارزشمندی به دلیل صفات انسانی نیست؛ بلکه به خاطر اعطای آن در مقطع ولوج روح از سوی خداوند است؛ گرچه حتی سلول تخم نیز، به دلیل بالقوگی تبدیل‌شدن به انسان، نه‌تنها نباید از میان برده شود، بلکه باید مراقبت و حفاظت گردد.

A Review of the Basis of Fetal Dignity in Some Contemporary Medical Ethics Theories

The human moral or, in other words, his human dignity has long been the subject of discussions among various thinkers. Almost all theories that have addressed this issue are in principle the dignity of man and the supremacy of his position in relation to all beings, but what makes a different perspective on this topic is the criterion of this dignity and excellence. Making essential decisions for the fetus, including preserving the fetus or abortion, is one of the main applications of the principle of human dignity and is directly is influenced by its human and ethical status. Two groups of theories have focused on the issue of the dignity of the fetus: secular theories and theories based on religions and schools. The secular ideas, have some attractions that human intuition accepts them to some extent, but none is free of criticism, and the critique of each theory is all remarkableness and worthwhile. Hence, this article, while it is reviewing some of the secular views and the views of religions and schools on the status of the embryo and addressing some criticisms of them, provides the dominant humanbeing theory of fetus based on Shi'a thought and introduces the valuable position of man from fetal times. Finding the root of human dignity by relying on human thought and without resorting to revelation inspiration is faced to serious challenges. Human embryos, due to the ability to become human, have been at the beginning of being a valuable place that increases the value of fetal age when it increases its age so that it is not worthy of human dignity with God's soul. But because its granting by the Lord on the basis of the religious teaching perception, the egg cell should not only be eliminated, but also should be taken care of and protected due to its potential to become human