ارزیابی مقایسه‌ای روش‌های پرداخت کارانه و سرانه در هزینۀ خدمات بیمه‌ای خانوار: چهارچوب نظری و کاربرد

مقدمه و هدف: روش های پرداخت کارانه و سرانه به جهت تاثیرگذاری بر انگیزه های مالی فراهم آورندگان خدمات می تواند موجب زیادی یا کمی خدمات و هزینه ها برای سازمان بیمه و بیمه شده ها گردد. در این پژوهش، هزینه های خدمات بیمه ای سلامت به ازای هر خانوار در استان ها، در دو روش پرداخت کارانه و سرانه به ازای شاخص های یکسان برای رضایت بیمه شده ها، مورد ارزیابی قرار گرفت.مواد و روش ها: در این پژوهش ارزیابی روش های پرداخت کارانه و سرانه با استفاده از داده های ثبتی سازمان بیمۀ سلامت ایران و براساس مدل بهینه سازی از نوع تقاضای جبرانی صورت پذیرفت. در این مدل، قرارداد بین سازمان بیمه و بیمه شده ها با سطح مشخصی از هزینه ها و شاخص رضایت بیمه شده ها تعیین می گردد؛ به این ترتیب، سطح تقاضا برای خدمات بیمه ای سلامت به طور مستقل سطح عرضۀ خدمات توسط فراهم آورندگان خدمات تعیین می شود.نتایج: نتیجۀ ارزیابی نشان می دهد که به ازای رضایت یکسان برای بیمه شده در دو روش پرداخت کارانه و سرانه در سال 1391، متوسط هزینۀ خدمات بیمه ای خانوار برای مجموع خدمات سرپایی و بستری در روش پرداخت سرانه در 22 استان کشور نسبت به روش پرداخت کارانه کمتر می باشد.نتیجه گیری: توضیح قرارداد بین سازمان بیمه و بیمه شده ها با کمترین هزینۀ خدمات بیمه ای به ازای شاخصی از سطح رضایت حاصل از این خدمات، هدفی است که می تواند برای سازمان بیمه و بیمه شده ها و به طور مستقل ازنظر فراهم آورندگان خدمات، مطلوب دانسته شود. در این شرایط، سازمان بیمه و بیمه شده ها روش پرداختی را انتخاب می کنند که تفاوت بین متوسط نرخ واحد خدمات برای هزینه های بیمه ای و متوسط این نرخ در بازار خدمات سلامت یا هزینۀ ریسک آن، حداقل است.