اثر متفورمین بر یادگیری و حافظه فضایی در مدل تجربی بیماری آلزایمر القا شده با بتا آمیلویید در موش صحرایی

مقدمه و هدف: بیماری آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده و تحلیل‌برنده سلول‌های مغز به علت انباشتگی دو پروتیین بتا آمیلویید و تایو است و فعلاً درمان اساسی هم ندارد. متفورمین یک داروی پایین‌آورنده قند خون می‌باشد که در درمان و کنترل دیابت قندی نوع 2 کاربرد دارد. بر‌اساس اثرات حفاظت عصبی، ضد التهابی، کاهش‌دهندگی تجمع بتاآمیلویید و اثرات ضد استرس اکسیداتیو این دارو در بافت عصبی، هدف مطالعه کنونی، بررسی اثر درمان با متفورمین بر مدل حیوانی آلزایمر القا شده با بتا آمیلویید در موش صحرایی بود.مواد و روش‌ها: در این تحقیق از موش‌های صحرایی نر به تعداد 32 سر استفاده شد. حیوانات به‌صورت تصادفی به ? گروه سالم (شم) کنترل، گروه سالم (شم) دریافت‌کننده متفورمین، گروه بیمار (ضایعه) کنترل و گروه بیمار (ضایعه) تحت درمان با متفورمین تقسیم شدند. گروه‌های دوم و چهارم، به ‌مدت یک هفته قبل از جراحی، روزانه تحت درمان متفورمین به‌صورت داخل صفاقی قرار گرفتند. در دو گروه ضایعه، بیماری آلزایمر با جراحی استریوتاکس و تزریق داخل هیپوکمپی بتا آمیلویید در موش القا شد. در دو گروه شم همین مراحل انجام، ولی نرمال سالین به داخل هیپوکمپ تزریق شد. پس از گذشت سه هفته، برای ارزیابی یادگیری و حافظه حیوانات از روش‌های رفتار اجتنابی غیرفعال و ماز y استفاده شد.نتایج: در آزمون رفتار اجتنابی، گروه ضایعه نسبت به گروه شم دارای میانگین میزان تاخیر اولیه کمتری بودند که این کاهش معنی‌دار نبود. در گروه ضایعه دوم، افزایش غیرمعنی‌دار میانگین میزان تاخیر اولیه، در مقایسه با گروه ضایعه دیگر وجود داشت. در گروه شم نیز که همان میزان متفورمین را دریافت کرده بودند نیز کاهش غیرمعنی‌دار زمان تاخیر اولیه در مقایسه با گروه شم به‌دست آمد. در آزمون اجتنابی غیرفعال که تاخیر در حین عبور را در موش‌های صحرایی بررسی می‌کرد، کاهش معنی‌دار تاخیر در حین عبور در گروه آلزایمری نسبت به گروه شم، در پایان کار به‌خوبی مشاهده گردید (01/0 > p)، هرچند این کاهش به‌طور غیرمعنی‌دار در گروه آلزایمری دوم نیز نسبت به گروه شم وجود داشت. به‌علاوه، تفاوت بین دو گروه آلزایمری ازنظر آماری معنی‌دار بود (0?/0 > p).نتیجه‌گیری: درمان مزمن متفورمین باعث افزایش حافظه در آزمون اجتنابی غیرفعال شاتل ‌باکس شده؛ ولی اثری بر مدل حافظه فضایی در موش صحرایی نر ندارد. احتمال دارد که داروی ضد دیابتی متفورمین در درمان بیماری آلزایمر و انواع دمانس در انسان کاندید مناسبی باشد.