نقش عوامل روانی‌اجتماعی در تهوع و استفراغ بارداری

مقدمه و هدف: تهوع‌استفراغ از شایع‌ترین مشکلات بارداری است که تاثیر منفی بر کیفیت زندگی زنان دارد. باتوجه‌به اهمیت شناسایی عوامل موثر در بروز تهوع‌استفراغ بارداری، بر آن شدیم که عوامل روانی‌اجتماعی، شامل اضطراب، افسردگی، استرس اختصاصی بارداری، وضعیت اقتصادی‌اجتماعی و حمایت اجتماعی را در زنان باردارِ با تهوع‌استفراغ بارداری بررسی نماییم.مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع علی‌مقایسه‌ای است. 200 زن باردار زیر 12 هفته انتخاب شدند. تمام زنان، چهار پرسش‌نامه تجربه بارداری (pes)، افسردگی اضطراب و استرس (dass-21)، پرسش‌نامه حمایت اجتماعی (ssq) و پرسش‌نامه دموگرافیک و مقیاس سنجش بصری تهوع را تکمیل کردند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری ضریب همبستگی، کای اسکور، آنالیز رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد.نتایج: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد اکثریت زنان باردار (87%)، از تهوع‌استفراغ خفیف تا متوسط رنج می‌برند. در زنان باردار با تهوع‌استفراغ بارداری، میزان عوامل روانی استرس بارداری (5/85% در مقابل 5/14%)، افسردگی (9/88% در مقابل 1/11%)، اضطراب (8/68% در مقابل 2/31%)، حمایت اجتماعی پایین (1/68% در مقابل 9/31%) و وضعیت اقتصادی‌اجتماعی پایین (3/73% در مقابل 7/26%) به‌طور معناداری بیشتر می‌باشد. در آنالیز رگرسیون، مهم‌ترین پیشگویی‌کننده‌های مثبت تهوع‌استفراغ بارداری، استرس اختصاصی بارداری (67/2b=) بود. همچنین پیشگویی‌کننده‌های منفی تهوع‌استفراغ بارداری، حمایت اجتماعی (227/0ـb=) و طبقه اقتصادی‌اجتماعی (58/0ـb=) بودند.نتیجه‌گیری: زنان باردار دارای تهوع‌استفراغ نسبت‌به زنان باردار بدون تهوع‌استفراغ بارداری، استرس اختصاصی بارداری و افسردگی و اضطراب بیشتری را تجربه می‌کنند. همچنین از حمایت اجتماعی پایین‌تر و سطح اقتصادی‌اجتماعی پایین‌تری برخوردار هستند. این مطالعه توصیه می‌کند که مشاوران سلامت مادران، به نقش عوامل روانی‌اجتماعی استرس بارداری، حمایت اجتماعی و طبقه اقتصادی‌اجتماعی در پیشگیری و درمان زنانِ با تهوع‌استفراغ بارداری توجه کنند.