پیشگویی‌کننده‌های مصرف میوه و سبزی در دانش‌آموزان: کاربرد نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده

مقدمه و هدف: مصرف ناکافی میوه و سبزی در دانش‌آموزان، نوعی عامل خطر برای [ابتلا به] برخی از بیماری‌های مزمن، مانند سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی- عروقی در بزرگسالی محسوب‌می‌شود. این مطالعه با هدف تعیین میزان مصرف روزانه میوه و سبزی در دانش‌آموزان شهرستان چالدران انجام‌شده‌است.مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 184 دانش‌آموز ابتدایی به‌‌صورت تصادفی خوشه‌ای از مدارس پسرانه انتخاب‌شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه محقق‌ساخته و یادآمد 24 ساعته میوه و سبزی بود. پایایی سازه‌های پرسش‌نامه محقق‌ساخته با 82/0=? تاییدشد. پس از تایید پایایی و روایی پرسش‌نامه، اطلاعات جمع‌آوری‌شدند و سپس، با نرم‌افزار 20spss و آنالیزهای آماری تحلیل رگرسیون خطی، همبستگی پیرسون و آزمون‌های توصیفی، مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفتند.نتایج: نتایج نشان‌دادند که میانگین (انحراف معیار) مصرف میوه و سبزی، 47/1 (32/0) واحد در روز است. براساس آنالیز رگرسیونی، «هنجارهای انتزاعی، میزان پول توجیبی و قصد رفتاری»، 39% تغییرهای مصرف میوه و سبزی را پیش‌بینی‌می‌کنند ( =0.39, f=10.72, p < 0.001)؛ هچنین براساس این مدل، نگرش، 20% تغییرهای قصد مصرف میوه و سبزی را پیش‌بینی‌می‌کند( =0.20, f=6.68, p=0.01).نتیجه‌گیری: مصرف میوه در دانش‌آموزان، از مقدار توصیه‌شده سازمان بهداشت جهانی، کمتر است؛ همچنین براساس یافته‌های این مطالعه، بایستی در طراحی مداخلات آموزشی برای دانش‌آموزان ابتدایی، به متغیرهای» قصد رفتاری و هنجارهای انتزاعی» توجه‌کرد؛ علاوه‌برآن، وضعیت اقتصادی هم می‌تواند عاملی موثر در مصرف میوه و سبزی به‌شمارآید.