مقایسه تجویز مزمن میکرو و نانوذره اکسید منگنز بر شاخص‌های عملکرد کبدی در موش نر بزرگ آزمایشگاهی

مقدمه و هدف: تولید و مصرف صنعتی نانو و میکروذرات اکسید منگنز سبب افزایش تماس انسان با آنها شده است. در این پژوهش، توزیع زیستی منگنز در بافت کبدی موش بزرگ به دنبال تجویز مزمن هر دو ذره اندازه‌گیری شد؛ همچنین، اثر آنها بر سرعت افزایش وزن بدن و آزمون عملکرد کبدی موش ها بررسی شد.مواد و روش‌ها: موش‌های بزرگ نر از نژاد ویستار هر دو هفته یک بار به مدت چهارده هفته توزین و نانو یا میکروذره اکسید منگنز (?g/kg100) را به صورت زیرجلدی در گروه های مختلف دریافت کردند. نمونه خون به طور مستقیم از قلب موش ها (5=n) در زمان های مشابه گرفته شد. میزان منگنز نمونه بافت کبدی به روشicp-ms تعیین شد. سطح سرمی پروتیین تام، آلبومین، بیلی روبین و آنزیم های ترانس آمیناز، لاکتات دهیدروژناز و آلکالین فسفاتاز به کمک دستگاه آنالایزر اتوماتیک تعیین شدند نتایج: سرعت افزایش وزن بدن در موش‌های گروه نانو سریع‌تر و در گروه میکرو کندتر از کنترل (05/0 > p) بود. توزیع، تجمع و پاک سازی زیستی منگنز از بافت کبد در گروه نانوذرات با گروه میکروذرات تفاوت داشت. میزان پروتیین تام، آلبومین، بیلی‌روبین و فعالیت آلکالین فسفاتاز سرم در هر دو گروه افزایش و فعالیت آنزیم‌های ترانس آمیناز و لاکتات دهیدروژناز در هر دو گروه کاهش یافت (05/0p < ). نتیجه‌گیری: تجویز مزمن نانو و میکروذرات اکسید منگنز به تجمع منگنز در بافت کبدی منجرمی‌شود. خاصیت اکسید کنندگی قوی هر دو ذره و امکان اتصال این ذرات با برخی آنزیم های کبدی می‌توانند عوامل اصلی آسیب‌های کبدی ناشی از این ذرات باشند.