طراحی ابزار سنجش تبعیت دارویی در بیماران مبتلا به ام اس بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده

مقدمه و هدف: بیماری ام اس شایعترین بیماری نورولوژیک در جهان و سومین عامل ناتوانی در بین بیماریهای مزمن می باشد. یکی از ارکان کنترل بیماری تبعیت از رژیم دارویی می باشد که دستیابی به این هدف مستلزم به کارگیری ابزاری مناسب در متون علمی است. لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی ابزار سنجش تبعیت دارویی در بیماران ام اس بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1401-1400 با روش نمونه گیری تصادفی بر روی 269 نفر از بیماران ام اس مراجعه کننده به بیمارستان فوق تخصصی سینا در تهران انجام شد. روایی صوری به صورت کیفی و کمی مورد بررسی قرار گرفت. سپس نسبت و شاخص روایی محتوای ابزار، با قضاوت کیفی یک پانل 10 نفره خبرگان محاسبه گردید، سپس پایایی با تعیین همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) بررسی و مورد تایید قرار گرفت.نتایج: میانگین سنی بیماران 9.63±35.04  سال و میانگین سن ابتلای آنان به بیماری9.6±32.48 سال بود. پس از بررسی نتایج روایی، سوالاتی که شاخص روایی محتوایی آنها کمتر از حد مجاز بود، اصلاح شد و تغییرات لازم در آنها صورت گرفت سپس مراحل روایی آنها تکرار شد تا مقدار مطلوب یعنی نسبت روایی محتوا بیش از 0.62 و شاخص روایی محتوا بیشتر از 0.79حاصل شد. میانگین ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شده برابر با 0.87 بود.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه شواهد مناسبی در خصوص ابزار مناسب پایا و روا جهت سنجش تبعیت دارویی در بیماران ام اس بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده را فراهم نمود.

development an assessment tool of treatment adherence in patients with multiple sclerosis based on theory of planned behavior

background and objective: multiple sclerosis is the most common neurological disease in the world and third cause of disability in chronic disease. one of the dimension to treatment of ms is adherence drugs that need development of an instrument.  this study aimed to evaluate the reliability and validity of treatment adherence drugs tool in patient with multiple sclerosis (ms) based on the theory of planned behavior.materials and methods: this cross-sectional study in 2021-2022 that was carried out on 269 patients with ms were referred to sina hospital in tehran city with a random sample.  through quantitative and qualitative face validity, content validity index, with a 10-member panel of experts examined to judge the quality and reliability by determining the internal agreement (cronbach’s alpha coefficient) and was approved estimates.results: the mean age of patients was 35.04±9.63 years and mean age of morbidity was 32.48±9.6 years. after reviewing the results validity, content validity index less than limit the questions to be revised and the necessary changes were made in the narrative process is repeated until the desired amount of content validity index of more than 0.62 reliability content was more than 0.79. test-retest and reliability with more than 0.7 was confirmed. the mean of cronbach’s alpha coefficient was 0.87.conclusion: the results of this study provided good evidence of valid and reliable tools to assess treatment adherence drugs in patients with ms based on the theory of planned behavior.