آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد سلامتی بر سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت مبتلایان به دیابت نوع دو

مقدمه و هدف: هدف مدیریت دیابت، پیشگیری از بروز عوارض بیماری با ارتقاء رفتارهای سلامتی است که مستلزم تغییر در سبک زندگی است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد سلامتی بر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت مبتلایان به دیابت نوع دو انجام شد.مواد و روش ها: این یک مطالعه نیمه‏تجربی است که در سال 1400 انجام شد. نمونه‏ها 60 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو بودند که به روش نمونه‏گیری دردسترس انتخاب و با نرم افزار تصادفی سازی آنلاین به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای گرداوری داده پرسشنامه‏های جمعیت‏شناختی  و سبک زندگی والکر بود. نمونه‏ها قبل از مداخله به پرسشنامه‏های مذکور پاسخ گفتند. گروه مداخله، رفتارهای سلامتی در دیابت را در 8 جلسه 1.5ساعته مبتنی بر مدل اعتقاد سلامتی آموزش دیدند. گروه کنترل آموزشهای روتین را دریافت کردند. یکماه بعد مجدداً پرسشنامه والکر تکمیل شد. تحلیل داده‌ها با روشهای آماری توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی ( تی زوجی، مستقل، کای دو، من‏ویتنی) در نرم افزار spss20  انجام شد.نتایج: میانگین نمره سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت قبل از مداخله در دو گروه اختلاف معنا‌دار نداشت (0.05=p) اما بعد از مداخله بطور معنادار بیشتر از گروه کنترل بود (0=p). میانگین نمره مذکور قبل و بعد از آموزش در گروه مداخله تفاوت معنادار داشت (0=p). اما در گروه کنترل معنادار نبود (0.563=p).نتیجه‌گیری: آموزش براساس مدل اعتقاد سلامتی می‌تواند سبک زندگی را در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو ارتقا دهد که لازم است در آموزش بیماران براساس مسائل فرهنگی حاکم بر جامعه مورد توجه قرارگیرد.

The effect of education based on health belief model on health-promoting the lifestyle of patients with type 2 diabetes

Background and Objective: The goal of diabetes management is to prevent the complications of the disease by promoting health behaviors that require lifestyle changes. This study was conducted to determine the effect of education based on the Health Belief Model on the healthpromoting lifestyle of patients with type 2 diabetes.Materials and Methods: This was a quasiexperimental study conducted in 2021. The samples were 60 patients with type 2 diabetes who were selected by available sampling and divided into intervention and control groups with randomization software. Data collection tools were demographic and Walker lifestyle questionnaires. The samples answered the questionnaires before the intervention. The intervention group trained in 8 sessions of 1.5 hours based on the health belief model. The control group received routine training. One month later, the Walker questionnaire was completed again. Data analysis was performed using descriptive (mean, standard deviation) and inferential statistical methods (paired, independent ttest, chisquare, MannWhitney) in SPSS20 software.Results: The mean score of healthpromoting lifestyle before the intervention was not significantly different between the two groups (p=0.05) but after the intervention was significantly higher than the control group (p=0). The mean score before and after training was significantly different in the intervention group (p=0), but was not significant in the control group (p=0.563).Conclusion: Education based on the Health Belief Model can improve the lifestyle of patients with type 2 diabetes, which needs to be considered in educating patients based on cultural issues governing society.