مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مثبت نگر ایرانی-اسلامی بر فاجعه پنداری درد و شدت علائم زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر

مقدمه و هدف: سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر  شایع‌ترین، پرهزینه‌ترین و ناتوان کننده‌ترین اختلال عملکردی دستگاه گوارش است. عوامل روان شناختی تاثیر عمیقی بر شروع، طول مدت و شدت این بیماری دارد. این پژوهش با هدف مقایسه اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مثبت نگر ایرانی– اسلامی بر فاجعه پنداری درد و شدت علائم در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر، نیمه تجربی و طرح پژوهش سه گروهی دو مرحله ای (پیش آزمون و پس آزمون) بود. نمونه مورد مطالعه شامل 45 نفر از زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر در دامنه سنی 18 تا 50 سال در سال 1398 بودند که به روش نمونه گیری هدفمند مبتنی بر ملاک‌های ورود و خروج نتخاب و با انتساب تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از ابزار تشخیصی rome iii، مصاحبه‌ی ساختار یافته‌ی تشخیصی برای ) dsmvrv scidi)، پرسشنامه فاجعه پنداری درد (pcs) و پرسشنامه شدت علائم سندرم روده تحریک پذیر (bssfs) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مثبت نگر ایرانی اسلامی به مدت 8 جلسه تحت درمان قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار spss23  و تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد که بین شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با درمان مثبت نگر ایرانیاسلامی و گروه کنترل در پس آزمون در متغیر فاجعه پنداری درد تفاوت معنادار وجود دارد (p <0/01). و همچنین بین شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مثبت نگر ایرانیاسلامی با گروه کنترل در متغیر شدت علائم  تفاوت معنادار وجود دارد(p <0/01)، اما بین دو درمان با یکدیگر تفاوت معناداری به دست نیامد(p>0/05). نتیجه‌گیری: بر پایه یافته‌های این پژوهش، به نظر می‌رسد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مثبت نگر ایرانیاسلامی می‌تواند به عنوان درمان‌های روانشناختی بر کاهش فاجعه پنداری و شدت علائم در زنان مبتلا به  سندرم روده تحریک پذیر استفاده شود.

Comparison of the effect of mindfulness based cognitive therapy and Iranian-Islamic positive therapy on pain catastrophizing and severity symptoms in women with irritable bowel syndrome

Background and Objective: Irritable bowel syndrome is the most common, expensive, and debilitating gastrointestinal dysfunction. Psychological factors have a profound effect on its onset, duration and severity. This study aimed to compare the effectiveness of mindfulness based cognitive therapy and IranianIslamic positive therapy on pain catastrophizing and symptom severity in women with irritable bowel syndrome. Materials and Methods: In this study, semiexperimental research was done on three groups with the twostep plan of pre and posttest.The study sample consisted of 45 women with irritable bowel syndrome in the age range of 18 to 50 years in 2019 which were selected by purposive sampling based on inclusion and exclusion criteria with random assignment in three groups (one control and two experimental groups). To measure the research variables, ROME III diagnostic tool, the diagnostic structured interview for DSMVRV (SCIDI), Pain Catastrophizing Scale (PCS) and Bowel Symptom Severity and Frequency (BSSFS) questionnaire were used in pretest and posttest phases were used. The groups of mindfulness based cognitive therapy and IranianIslamic positive therapy were treated for 8 sessions and the control group remained in the waiting list. Data were analyzed using SPSS23 software and ANCOVA test. Results: The results showed that there was a significant difference between mindfulness based cognitive therapy and IranianIslamic positive therapy with control group in pain catastrophizing (p < 0.01) and severity of symptoms (P < 0.01), but no significant difference was seen between the two treatments (p>0.05). Conclusion: Based on the findings of this study, it seems that mindfulness based cognitive therapy and IranianIslamic positive therapy can be used as a psychological treatment to reduce the catastrophizing and severity of symptoms in women with irritable bowel syndrome.