مدل ساختاری خودکارآمدی درد بر اساس سبک زندگی سلامت محور با میانجی گری درماندگی در مبتلایان به درد مزمن

مقدمه و هدف: درد تجربه ای فراگیر و آزارنده است. دردهای عضلانی استخوانی شیوع بالایی در جوامع مختلف دارند. تشدید یا بهبودی درد علاوه بر جنبه های زیستی با عوامل روانشناختی نیز مرتبط است. هدف پژوهش حاضر تدوین الگویی ساختاری از روابط بین سبک زندگی سلامت محور و درماندگی با خودکار آمدی درد در بیماران مبتلا به دردهای مزمن بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصیفی، از نوع مقطعی است و برای بررسی رابطه ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه مورد نظر شامل بیماران مبتلا به دردهای مزمن شهر نجف آباد در تابستان 1399 بود که به تعداد 384 نفر طبق جدول مورگان و به روش در دسترس نمونه گیری آن انجام شد. داوطلبان به پرسشنامه های، سبک زندگی سلامت محور (hplq، 1988)، درماندگی آموخته شده (lhq، 1988) و خودکارآمدی درد (2007،pseq ) پاسخ دادند. جهت تفسیر داده ها از نرم افزارهای 23 spss وamos  استفاده شد. نتایج: سبک زندگی سلامت محور و خودکارآمدی درد، ارتباطی مثبت و قوی با هم داشتند. از طرفی درماندگی آموخته شده با هریک از شاخص های مذکور ارتباط منفی داشته و از نقش واسطه ای برخوردار بود (05/0>p). به طور کلی، مدل تحقیق دارای برازش مطلوبی بود و ساختار عاملی در نظر گرفته شده برای آن مطلوب بود. نتیجه‌گیری: بهبود سبک زندگی سلامت محور با کاهش درماندگی و بهبود خودکارآمدی درد همراه بوده و می تواند به عنوان راهکاریی روانشناختی در جهت درمان بیماران در کنار درمان های پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.

Structural model for pain self-efficacy based on health oriented lifestyle with mediating role of helplessness in patients with chronic pain

Background and Objective: Pain is a pervasive and distressing experience. Chronic musculoskeletal pain is highly prevalent in different communities. Exacerbation or improvement of pain is related to psychological factors in addition to biological aspects. The aim of the present study was to evaluate the structural model of the relationship between health oriented lifestyle, helplessness and pain selfefficacy in patients with chronic pain. Materials and Methods: The present study was a descriptive cross sectional study using structural equation modeling. We used available sampling for selecting 384 patients with chronic musculoskeletal pain as the study population including patients with chronic musculoskeletal pain referred to Najafabad private clinics. Research tools included health oriented lifestyle questionnaire (HPLQ, 1988), Pain SelfEfficacy Questionnaire (PSQ, 2007) and Learned Helplessness Questionnaire (LHQ, 1988). The data were analyzed by SPSS23 and AMOS with help of structural equation modeling. Results: The results indicated the health oriented lifestyles had significant direct relationship with pain selfefficacy. Learned helplessness had relative reverse relationship with pain selfefficacy and had significant reverse relationship with health promoting lifestyle. Also the mediatory role of learned helplessness in the relationship to health promoting lifestyle was supported and a relative reverse correlation was obtained (p < 0.05).In general, the model of research was fit and the considered factor structure was optimal. Conclusion: Improving health promoting lifestyle was involved in pain selfefficacy in patients with chronic musculoskeletal pain.Changing and improving these indicators can be helpful in treatment along with medical treatment.