ارزیابی کارایی بودجه در بخش دولتی سلامت برای مراقبت‌های سرپایی و بستری در مدل بودجه عملیاتی بر اساس کارکردها

مقدمه و هدف: برقراری رابطه بین پرداخت های مالی و نتایج در نظام سلامت، با تامین مالی بر اساس کارکردها توضیح داده می شود. این پژوهش با استفاده از اطلاعات داده های کارکردها برای بودجه بخش دولتی سلامت در استان ها و محاسبه کارایی نسبی بودجه برای استان ها، تفاوت کارایی استان ها را به طور مقایسه ای نشان می دهد. مواد و روش ها: ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ آﻣﺎری اﺳﺖ و از آﻣﺎرﻫﺎی ﺛﺒﺘﯽ وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت، ﺑﺮای محاسبه بودجه عملیاتی و شاخص های کارایی بر اساس کارکردها در استان ها اﺳﺘﻔﺎده نموده است. با ارائه تصویر ساده ای از بودجه بر اساس کارکردها و شناسایی هزینه ها، منابع انسانی و فیزیکی برای مراقبت های سرپایی و بستری در استان ها، شاخص های مقایسه ای کارایی با روش تحلیل پوششی داده ها اندازه گیری گردید. نتایج: میانگین کشوری شاخص کارایی بودجه برای حداکثر سازی کارکردها در سال های 1390 و 1392، برای مراقبت های سرپایی به ترتیب 0.55 و 0.58 و برای مراقبت های بستری به ترتیب 0.82 و 0.86 بوده است. ارزیابی شاخص های کارایی در بخش دولتی سلامت نشان می دهد که استان ها علی رغم یکسانی شرایط درآمدی و تخصیص بودجه و یکسانی روش های تنظیم کارکردها، با تفاوت های قابل ملاحظه در حداکثر سازی محصول و حداقل نمودن هزینه یا بودجه، طبقه بندی می شوند. نتیجه گیری: این پژوهش برای نخستین بار شاخص های کارایی بودجه عملیاتی بر اساس کارکردها در بخش دولتی سلامت را توضیح می دهد. تفاوت کارایی میان استان ها و تغییرات کاهشی کارایی در چند استان در سال دوم عاملی برای ناپایداری کارایی و نابرابری ها و محدودیت دسترسی به هدف های بخش سلامت محسوب می شود.