حرکت نفس در حکمت متعالیه

مسئله حرکت و ثبات از قدیمی‌ترین مسائل فلسفی است که خاستگاه آن را می‌توان در اندیشه فیلسوفان پیش از سقراط جست‌وجو کرد. هر چند که بسیاری از فیلسوفان به موضوع حرکت توجه کرده‌اند، با این حال هنوز مباحثی در مسئله حرکت باقی است که ذهن بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول کرده و مورد پرسش است و شاید بتوان گفت مهم‌ترین این پرسش‌ها مربوط به حرکت نفس است؛ چرا که از سویی، نفس را موجودی بسیط و مجرد دانسته‌اند و از سوی دیگر، حرکت محتاج موضوعی است که مرکب از قوه و فعل باشد و در نتیجه، حرکت در مجردات و بسائط بی‌معنا خواهد بود. در این مقاله بر آنیم که به موضوع حرکت در نفس در حکمت متعالیه بپردازیم و افزون بر بیان مبانی نظری و استدلال صدرا بر حرکت جوهری نفس، به تلاش برخی از پیروان صدرا در حل مشکل حرکت نفس و پیرو آن حرکت در مجردات اشاره کنیم.