رویکردی به مهم‌ترین سرچشمه‌ها و بنیادهای موثر بر حکمت اشراق

حکمت اشراق، حکمتی وزین و تاریخ‌مدار است که ریشه در حکمت‌های هرمسی، یونانی، ایرانی و اسلامی دارد. از این‌رو، بنیادهای حکمت اشراق را به لحاظ هریک از حوزه‌های فلسفی یادشده بررسی و مهم‌ترین و بنیادی‌ترین عناصر حکمت اشراق را در حوزه‌های فلسفی پیش‌گفته ردیابی کرده‌ایم. در این باره هرمس را به لحاظ نظریه درجات متعدد عالم و مبدا بودن او در دو حوزه حکمای ایرانی و یونانی مورد توجه قرار داده‌ایم و در این راستا به خمیره ازلی حکمت و به سرچشمه‌های یونانی حکمت اشراق و فیلسوفان اثرگذار یونانی بر آن پرداخته‌ایم که عبارت‌اند از: فیثاغورث، انباذقلس و افلاطون. همچنین با بررسی دقیق سرچشمه‌های ایرانی حکمت اشراق، مهم‌ترین مبانی و عناصر حکمی ایرانی در حکمت اشراق را نشان دادیم و روشن ساختیم که این عناصر ریشه در حکمت فهلویون دارند. این مبانی همچون «نور»، «کیان خرّه»، «ارباب انواع» و «انائیت ازلی»، آنقدر مهم‌اند که بدون حکمت اشراقی بودن، فهم آنان ممکن نمی‌شود. پس با بحث درباره این عناصر به مبداشناسی حکمت اشراق پرداخته‌ایم که از مهم‌ترین آنها «خورنه» است که در مبحث «کیان خرّه» ولایت الهی را در صولت شهریار یادآور می‌شود.