دوگانگی نفس و بدن در حکمت متعالیه

نحوه ارتباط نفس و بدن، و به عبارتی مسیله ثنویت در فلسفه، معضل رابطه نفس و بدن را پیش می‌آورد که امروزه یکی از جدی‌ترین مسایل فلسفه ذهن محسوب می‌شود. هیچ‌کدام از فیلسوفان غربی نتوانسته‌اند در پاسخ به این مسیله کامیاب باشند، اما در جهان اسلام، ملاصدرا با ابداع مبانی فلسفی جدید، از جمله اصالت وجود، حرکت جوهری و تشکیک در وجود، طرحی نو از کل مسایل فلسفی از جمله مسایل نفس ارایه داد که بی‌سابقه بوده است. از نظر وی نفس در آغاز حدوث دارای صورت جسمانی است و بدن مرتبه نازل اوست و سپس در اثر حرکت جوهری به مراتب دیگر دست می‌یابد. بنابراین صدرالدین شیرازی، بر مبنای حدوث جسمانی نفس و حرکت جوهری آن، رابطه نفس و بدن را رابطه اتحادی و بر همین مبنا انسان را حقیقتی ذومراتب می‌داند و در نتیجه از این طریق، تاثیر و تاثر متقابل نفس و بدن را تبیین می‌کند.