بررسی تطبیقی نقش آزادی و مسئولیت در معنای زندگی از دیدگاه اروین یالوم و علامه جعفری

آزادی، دلواپسی وجودی اگزیستانسیال است که ریشه در بی‌پایگی بنیادین بشر دارد و حاکی از آگاهی ذهن از مسئولیت است. در اندیشه اروین یالوم باور به آزادی، شرط آغازین و مهم حرکت در مسیر تحول فردی است. وی زندگی اصیل را هنگامی معنادار می‌داند که انسان آزادی و مسئولیت «خود» و آنچه انجام داده یا نداده را بپذیرد. انسان، مسئول شناسایی، انتخاب و رقم‌زدن مسیر تحول زندگی خود است؛ بااین‌حال، انسان در اندیشه او ازیک‌سو الگو و مسیری از پیش تعیین‌شده ندارد و ازسویی‌دیگر نوعی رسالت برای جعل معنای به‌ظاهر کشف‌شده در خود احساس می‌کند. علامه جعفری با تفکیک میان آزادی، رهایی و انتخاب، آزادی را حامل شروطی دانسته، معتقد است آزادی معقول و تصعید شده، نظارت و سلطه شخصیت بر دو قطب مثبت و منفی کار با ابتنای بر دو قید «شایسته» و «هدف‌گیری خیر»، می‌تواند عمل انسان را به منطقه ارزش‌های والا که مقام پیامبران و اولیای الهی است وارد کند در چنین شرایطی آزادی در این درجه، عامل معناداری زندگی می‌شود.