خلود عذاب در مکتب ابن‌عربی

ابن عربی منکر خلود در جهنم و جاودانه بودن عذاب ظاهری و باطنی نیست. اگر وی، از قطع عذاب و حدوث نعمت برای اهل آتش (جاودانگان در جهنم) سخن می‌گوید، منظور از آن، حصول عادت و مزاج مناسب با عذاب و عدم احساس المِ آن، و در برخی، تلذذ به آن می‌باشد که تنها درباره عذاب ظاهری مطرح است و جاودانگی اصلِ عذاب ظاهری و نیز باقی‌بودن عذاب و اَلَمِ باطنی و نَفْسی را نفی نمی‌کند. وی در همین راستا از سعادت مناسب با جهنم برای اهل آن (جاودانگان در جهنم) سخن می‌راند که این نیز نباید منافی با خلودِ صورتِ عذابِ حسی و المِ عذاب باطنی شمرده شود. وی سعادت فی‏الجمله اهل جهنم را با سعادت و نعمت اهل بهشت، یکسان یا همسان نمی‌داند و بیش‌ترین توجه وی این است که به مقتضای متن کتاب و سنت، برای اهل جهنم نیز نعمت و سعادتی فی‌الجمله وجود دارد. نظر وی این است که آنچه نص صریح متون دینی است، خلود عذاب ظاهری (مثل آتش و زقوم) است، نه خلود المِ ناشی از آن.