بررسی تطبیقی مسئله شفاعت در تفسیر المنار و تفسیر تسنیم

شفاعت اصلی اعتقادی و یکی از مهم‌ترین بحث‌های کلامی میان شیعه و اهل‌سنت است. هرچند اصل شفاعت به‌روشنی در قرآن بیان شده و شفاعت اولیای الهی در آخرت از سوی مفسران مسلمان (شیعه و اهل‌سنت) پذیرفته شده است، اما به اعتقاد گروهی شفاعت فعل خدا و حق اوست و درخواست فعل وی از غیر او شرک است؛ آنان از جمله صاحبان تفسیر المنار (محمدعبده و رشیدرضا) دراین‌باره شبهه‌هایی مطرح ‌کرده‌اند. مفسران شیعه ازجمله صاحب تفسیر تسنیم، آیت‌الله جوادی‌آملی کوشیده‌اند با آیات و قرائن روایی- کلامی به این شبهه‌ها پاسخ دهند. شفاعت تغییری در ارادۀ الهی نیست، بلکه به اذن او وقوع امری معقول و برپایه دلایل عقلی است. با توجه به مناقشه‌انگیز بودن مسئله شفاعت میان مسلمانان، توجه به آن ضروری است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی دو دیدگاه است. نخست شبهه‌ها درباره شفاعت مطرح شده، سپس با تکیه بر تفسیر تسنیم با دلایل قرآنی، عقلی و روایی پاسخ داده شده ‌است. این پژوهش به‌شیوه توصیفی- تحلیلی، با تکیه بر داده‌های کتابخانه‌ای سامان یافته است.