تبیین فلسفی روایات مربوط به تاثیر محیط طبیعی بر دریافت‌های ادراکی انسان (براساس نفس‌شناسی ابن‌سینا)

در منابع روایی احادیثی وجود دارد که به‌نوعی بیانگر تاثیرات مستقیم یا غیرمستقیم زیست‌بوم انسان و موقعیت جغرافیایی وی بر شکل‌گیری ادراکات اوست. همچنین برخی از روایات نیز مستقیماً تاثیر خوردنی‌ها بر کارکرد و توانایی ادراکی انسان را خاطرنشان ساخته است. براساس تبیین عقلی ابن‌سینا از تاثیر طبیعت بر نفس، علت تاثیر این عوامل بر قوای ادراکی و نفس انسان، مشابهت عنصری بدن انسان و عناصر طبیعت ذکر شده است از نگاه ابن‌سینا نقش کلیدی بخشی از بدن، یعنی مغز در ادراکات انسانی و نیز مشابهت عنصری همه این موارد با یکدیگر، از دیگر علل تاثیر طبیعت بر نفس است. تاثیر مغز بر ادراک و تاثیر عناصر بر مغز باعث تغییراتی در قوای ادراکی می‌شود؛ به‌گونه‌ای که تفاوت عناصر موجب تفاوت کارکرد مغز و تفاوت کارکرد مغز نیز موجب قوت و ضعف یا تنوع و اختلاف در ادراک و معرفت می‌گردد.