بررسی شاخص‌های موثر برعدالت اجتماعی در محدوده‌های طرح ترافیک با رویکرد حمل‌ونقل شهری

توجه به تحقق عدالت اجتماعی و توزیع یکسان منافع حاصل از سیستم‌های حمل‌و‌نقل و سیاست‌گذاری‌ها برای تمام اقشار جامعه، مهم و یکی از ارکان توسعه شهری است. ترافیک ناشی از تمرکز در نواحی مرکزی شهرها باعث عدم دسترسی اکثر ساکنان و یا دسترسی با هزینه‌های زیاد خواهد شد. با توجه به مسائل مطرح‌شده، می‌توان هدف اصلی از این پژوهش را بررسی تاثیرات اجرای طرح محدوده ترافیک بر جایگاه عدالت اجتماعی در شبکه حمل‌ونقل شهری تهران در این محدوده دانست. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌ها، تلفیقی از مولفه‌های (دسترسی، قیمت‌گذاری عوارض و عدالت حمل‌ونقل) و زیرمولفه‌های (سرانه مالکیت خودروی شخصی، سطح درآمد، گروه‌های اجتماعی، افراد ساکن در مناطق حاشیه‌ای، دسترسی مناطق به کالا و خدمات، نرخ عوارض)؛ در نظر گرفته شده‌اند. حجم نمونه تحقیق حاضر، 225 نفر از ساکنان است که به‌روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و طبقه‌ای انتخاب شده‌اند. هم‌چنین برای تحلیل تاثیرات عدالت اجتماعی در محدوده طرح ترافیک از بین معیارها و زیرشاخص‌های مرتبط، از روش تصمیم‌گیری تحلیل ساختار شبکه‌ای (anp) استفاده شد؛ در آخر براساس امتیازات داده‌شده معیارها، اولویت‌بندی و ارزیابی می‌شوند. نتایج نشان می‌دهند که معیار قیمت‌گذاری با رتبه اولویت 1 دارای بیشترین اهمیت و معیار عدالت با رتبه اولویت 3 دارای کمترین مقدار اهمیت است؛ شاخص نرخ عوارض 1 و سرانه مالکیت خودرو 6 کم اهمیت‌ترین شاخص در موضوع و هدف پژوهش بوده است.