راوی کتاب سلیم در ترازو

برای بررسی و نقد هر کتاب، دو راه پیش پای پژوهشگر و نقاد وجود دارد. راه اول، بررسی و نقد درونی و راه دوم، بررسی و نقد بیرونی کتاب است که با مطالعه و غورسی در احوال و فکار پدیده آورنده یا روایان آن، انجام می شود. در مولفاتی چون کتاب سلیم بن قیس که با خبر واحد و از طریق یک راوی نقل و عرضه شده است، مطالعه و نقد خارجی کتاب یا بررسی احوال راوی آن، راهگشا و سودمند به نظر می رسد. بر این پایه، نگارنده در این مقاله به بررسی و نقد احوال ابان بن ابی عیاش و تعیین وثاقت یا عدم وثاقت او به صفت (یک راوی حدیث) و به ویژه (یکتا راوی کتاب سلیم بن قیس) پرداخته و در ‌آغاز نشان داده است که تنها راوی و حلقه اتصال کتاب بن سلیم بن قیس، ابان بن ابی عیاش است سپس از رهگذر یک مطالعه رجال شناختی به این نتیجه دست یافته است که راوی مورد نظر و روایاتش در خور اعتنا و اعتماد به نظر نمی رسد.