تحلیل محتوای برنامه های سیمای جمهوری اسلامی ایران از منظر سلامت جنسی (مورد مطالعه: حریم مهرورزی، هزار راه نرفته و سری سوم برنامه حال خوب)

توجه به سلامت جنسی و ارتقای آن، به تحکیم بنیان خانواده و جامعه سالم منجر می‌شود و رسانه‌ها در این زمینه می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. در این پژوهش که با هدف بررسی برنامه‌های سلامت جنسی تلویزیون انجام شده است، با استفاده از روش تحلیل محتوا و نمونه‌گیری طبقه‌ای، سه برنامه شاخص سیما یعنی حریم مهرورزی، هزار راه نرفته و سری سوم برنامه حال خوب که از مهرماه سال 1394 تا دی‌ماه 1398 از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده‌اند ( تعداد 61 برنامه و 857 آیتم)، با استفاده از پرسشنامه معکوس، به لحاظ ساختار و محتوا مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند. واحد تحلیل در این بررسی «آیتم» بوده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بیشتر برنامه‌های تلویزیون در این زمینه، به‌صورت مصاحبه و گفتگوی کارشناسی بوده‌اند و با رویکرد آموزشی و ترویجی برای زوجین و خانواده‌ها تولید شده‌اند؛ کارشناسان حوزه روان‌شناسی بیش از سایر متخصصان در این برنامه‌ها حضور داشته‌اند. از بین برنامه‌هایی که از محتوای ناهنجاری و اختلالات جنسی برخوردار بوده‌اند، بیشترین‌شان به کژکاری‌های جنسی پرداخته‌اند. از سوی دیگر، بیشترین برنامه‌های مرتبط با کژکاری جنسی، به اختلال میل جنسی اختصاص داشته‌اند. در این برنامه‌ها از ابعاد گوناگون، برجسته‌سازی صورت گرفته است، به همین‌دلیل، تمامی موضوعات، رویکردها، کارشناسان و... امکان و موقعیت مطرح شدن را نداشته‌اند و نتوانسته‌اند به‌نحو مطلوب بازنمایی شوند. نتایج این پژوهش، می‌تواند آگاهی مدیران، برنامه‌سازان و دست‌اندرکاران تولید برنامه‌های سلامت جنسی تلویزیونی را افزایش دهد و به آنان در کاهش نقاط ضعف و تقویت نقاط مطلوب کمک کند.

content analysis of the iran tv programs from the point of view of sexual health(case: harime mehrvarzi, hezar rahe nerfete, and the third series of hale khoob)

paying attention to sexual health and promoting it leads to strengthening the family and society health, and the media can play an important role in this field. in this research, which was carried out with the aim of studying sexual health programs on tv, using the content analysis tecniqe and stratified sampling, three prominent tv programs (harime mehrvarzi, hezar rahe nerfete, and the third series of hale khoob) which were broadcasted from october 2014 to january 2018 in iran tv (61 programs and 857 items), and have been analyzed in terms of structure and content using a reverse questionnaire. the unit of analysis in this study was item. the findings showed that most of the tv programs in this field were in the form of expert interviews and discussions and were produced with an educational and promotional approach for couples and families; experts in the field of psychology have been present in these programs more than other experts. most of the programs dealing with sexual abnormalities and disorders have dealt with sexual perversions. on the other hand, most programs related to sexual perversion have dealt with sexual desire disorder. some dimensions of the programs were highlighted, so all topics, approaches, experts, etc. had no opportunity to be brought up and had not been represented properly. the results of this research can increase the awareness of managers, programmers and those involved in the production of tv sexual health programs and help them reduce the weaknesses and strengthens the favorable points.