واکاوی نحوه معناسازی در فیلم مستند «رضا» از مجموعه «روایت‌فتح» بر اساس شیوه‏‌های (بیل نیکولز) و الگوی تحلیل پنج سطحی (رولان بارت)

روایت‏‌فتح شامل فیلم‌های مستندی است که هشت سال پایداری نیروهای مردمی را ثبت کرده‌اند. اهمیت این مجموعه، گذشته از ثبت وقایع تاریخی و جنگی، در مفاهیمی نهفته که در زمان خود با اقبال فراوان همراه بوده و حتی در زمان حال نیز بارها از رسانه ملی پخش شده است. این در حالی است که فرایند خوانش مخاطب و نسل جوان از این‏گونه محصولات رسانه‏‌ای می‏‌تواند متفاوت باشد و گاه با کم توجهی یا تحریف نیز مواجهه شود. مسئله اصلی پژوهش، معناکاوی و امکان‏‌سنجی تحلیل روایی متن فیلمیک مستند جنگی است. روش پژوهش، کیفی، با رویکرد تحلیلی بوده است. با توجه به اینکه این پژوهش کاربردی و هدف آن کشف معناهای نهفته در یک فیلم مستند جنگی بوده است، نمونه موردی فیلم «رضا» از مجموعه روایت‏‌فتح که به‌صورت هدفمند انتخاب شده و پس از شناسایی شیوه ساخت این فیلم بر اساس نظر نیکولز، بر مبنای رمزگان پنج سطحی بارت، به تبیین و معناکاوی از لایه‎های زیرین متن فیلمیک پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد، درک ناشی از مستند «رضا» به دلیل چینش دلالت‌کننده‌هایی ضمنی است که از طریق نظام کلامی و راویِ درون‌متنی، مخاطب را به خارج از متن ارجاع می‌دهد و از طریق شیوه انتخاب شده صورت می‌پذیرد.

Meaning Constructing in Documentary "Reza" of "Revayate Fath" Series Based on Bill Nichols' Modes and Barthes' FiveLevel Analysis Model

Revayate Fath includes documentary films that recorded eight years of resistance of the popular forces. The significance of this series lies not only in recording the military and historical events, but also in the concepts which was accompanied by great pleasure at the time, and even now it has been widely distributed from national media. This is while the audience reading process among the younger generation of such media products can be different and sometimes is distorted or lack of attention. The main goal of the research is meaning analysis and feasibility of narrative analysis of the war documentary film. The research method is qualitative, with an analytical approach. This research was applied and aimed at discovering the implied meanings in a war documentary film, then case “Reza” selected purposefully from Revayate Fath series. After identifying the production method of the film, the explanation and meaning analysis of the underlying concepts was discussed according to Nichols mode and Barthes' fivelevel codes. The perception of the documentary "Reza" is due to the arrangement of implicit signifiers that through the verbal system and the Intratext narrator refers the audience to the outside of the text and takes place through the chosen method.