بررسی خطاهای حین کار در دندان‏های درمان ریشه شده توسط دانشجویان دندانپزشکی مشهد در سال تحصیلی 1391-1390

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر، بررسی خطاهای تکنیکی هنگام درمان ریشه دندان توسط دانشجویان دندان پزشکی سال پنجم و ششم دانشکده دندان پزشکی مشهد بود. مواد و روش‏ها: 400 پرونده از درمان ریشه‏های انجام شده توسط دانشجویان دندان پزشکی سال پنجم و ششم در سال تحصیلی 1391-1390 به طور تصادفی انتخاب و بررسی گردیدند. برای هر دندان، 4 رادیوگرافی شامل: اولیه، اندازه گیری، master cone (mc) و پرکردگی کانال توسط دو نفر از اساتید بخش درمان ریشه با بزرگنمایی دو برابر و نگاتوسکوپ بررسی شد. طول و تراکم پرگردگی، همچنین وقوع خطاهای تکنیکی شامل گسترش حفره دسترسی، لج، پرفوریشن آپیکال، زیپ آپیکالی، وسیله شکسته، استریپ پرفوریشن، و کانال پیدا نشده مورد مطالعه قرار گرفتند. سپس داده‏ها گردآوری شده و با استفاده از نرم افزار spss و آزمون chisqure، کروسکال والیس، من ویتنی، و آزمون دقیق فیشر آنالیز شدند ( α=0.05). یافته‏ ها: 79.9 درصد دندان‏ها دارای طول پرکردگی مناسب و 65.8 درصد واجد تراکم پرکردگی مناسب بودند. ارتباط معنی‏داری بین تراکم (0.001=p) پرکردگی با موقعیت دندان در قوس فکی دیده شد. به طوری که وجود حباب در دندان‏های مولر بیشتر از دندان‏های پرمولر و قدامی مشاهده گردید (43.5 درصد). بیشترین خطای مشاهده شده، لج (24.8 درصد) بود و پس از آن به ترتیب، پرفوریشن آپیکال (19 درصد)، زیپ آپیکالی (18 درصد)، گسترش بیش از حد حفره دسترسی (12.8 درصد)، وسیله شکسته (2.3 درصد)، کانال پیدا نشده (0.8 درصد) و استریپ پرفوریشن (0.5 درصد) قرار داشتند. پرفوریشن (0.041=p) و زیپ آپیکالی (0.019=p) به طور معنی‏داری در دانشجویان سال پنجم بیشتر از سال ششم بود وسایر خطاهای تکنیکی رابطه ای با سطح تحصیلی دانشجویان نداشتند. نتیجه گیری: خطاهای تکنیکی بیشتر در دندان‏های مولر رخ دادند و لج بیشترین خطای رخ داده بود. همچنین تفاوت اندکی بین دانشجویان سال پنجم و ششم از لحاظ وقوع خطاهای تکنیکی درمان ریشه وجود داشت.

Evaluation of Iatrogenic error in Root Canal Therapy Performed by Students of Mashhad Dental School 2011-2013

Introduction: The aim of this study was to investigate the iatrogenic errors in root canal therapy performed by 5th – and 6th – grade dental students in Mashhad dental school. Materials Methods: A random sle of 400 records of root canal therapies performed by 5th – and 6th – year dental students in year 2011 and 2013 was investigated. For each tooth, four periapical radiographs including preoperative, working length, master cone, and obturation were examined bytwo staffs of endodontic department using 2× lens magnification. Than the length and density of root fillings, as well as presence of procedural errors including extension of access cavity, ledge, apical perforation, apical zipping, fractured instrument, strip perforation, and missed canal were recorded. Finally the data were gathered and analyzed by SPSS software and Chi Square test, MannWhitney, KruskalWallis, and Fisher’s exact test (α=0.05). Results: 70.7% of teeth had acceptable filling length and 65.8% had perfect density. Significant correlation was found between density and tooth location in the jaw (P=0.001). Molar teeth had much more void (43.5%) compared to anterior and premolar teeth. The most common procedural errors was ledge (24.8%), followed by apical perforation (19%), apical zipping (18%), overextension of access cavity (12.8%), fractured instruments (2.3%), missed canal (0.8%), and strip perforation (0.5%). Apical perforation (P=0.041) and zipping (P=0.019) were significantly higher in 5th year students and the other procedural errors had no significant association with level of education. Conclusion: Iatrogenic errors were more often in molar teeth and ledge was the most common one. Also there was a significant difference between 5th – and 6th – year students in the incidence of some of the iatrogenic errors.