موانع دریافت خدمات درمانی در دانشکده دندانپزشکی اصفهان از دیدگاه بیماران مراجعه کننده: یک مطالعه کیفی

چکیدهمقدمه: بخشی از وظایف دانشکده‌های دندانپزشکی این است که خدمات بهداشتی-درمانی دهان و دندان با کیفیت بالا و ارزان قیمت را ارائه دهند و همزمان با آن به آماده سازی فارغ التحصیلان شایسته از نظر مهارت و دانش برای پاسخگویی به نیازهای جامعه بپردازند. از این رو هدف مطالعه حاضر، بررسی موانع دریافت خدمات درمانی در دانشکده دندانپزشکی اصفهان  از دیدگاه بیماران بود.مواد و روش‌ها: طی این پژوهش کیفی که در سال 1402 انجام شد ، بیمارانی که به بخش تشخیص بیماریهای دهان دانشکده دندانپزشکی علوم پزشکی اصفهان در سال 1399 مراجعه کرده بودند، ولی در طی دو سال  فالوآپ بعد از آن (تا سال 1401) برای دریافت هیچکدام از نیازهای درمانی خود مراجعه نداشتند، به صورت هدفمند  برای پوشش مناسب بیماران بر اساس جنس ، سن و سطح تحصیلات، انتخاب و با آنها مصاحبه های نیمه ساختاریافته تلفنی انجام شد. برای اطمینان ازموثق بودن داده‌های کیفی از چهار معیار اعتبار، قابلیت اعتماد، تایید پذیری و قابلیت انتقال استفاده شد.  متن مصاحبه افراد شرکت کننده پیاده و وارد نرم افزار maxqda شد.  تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آنالیز محتوا انجام شد.یافته‎ها: در نهایت با 25 بیمار، مصاحبه به حد اشباع رسیده شد. پنج تم اصلی و  15زیر تم  به عنوان موانع دریافت خدمات درمانی، شناسایی شد. تم های اصلی شامل  ظرفیت ارائه خدمت، دلایل شخصی، کیفیت، قابلیت پرداخت و دسترسی بود. 15 زیر تم شامل ارایه ندادن خدمات به کیس های خاص ، عدم ارایه درس در ترم، کمبود وقت، ترس و عدم اعتماد به مجموعه، عدم رضایت از خدمت، عدم رضایت از ارایه دهنده، مشکلات نوبت دهی، مشکلات مرتبط با دانشجویان (کارورز)، مسافت زیاد، بروکراسی غیر ضروری (ترتیبات اداری)، ازدحام، صف انتظار طولانی، تعرفه بالا و دیگر مشکلات مالی بود. نتیجه‎گیری: در این پژوهش، طیف وسیعی از  موانع  دریافت به موقع خدمات دندانپزشکی از جمله عوامل  فردی، فاکتورهای مرتبط با نظام ارایه خدمت از جمله دسترسی، کیفیت و همچنین عوامل خاص و مرتبط با واحد ارایه خدمت (که در این طرح دانشکده دندانپزشکی بوده است)، از دیدگاه بیماران استخراج گردید.  برنامه ریزی موثر دانشکده‌های دندانپزشکی جهت رفع موانع در پذیرش بیماران و ارتقا سیستم ارجاع می‌تواند با بالابردن رضایت بیماران، ماندگاری آنها را افزایش دهد.

obstacles to receiving dental healthcare services in dental schools from the viewpoint of patients: a qualitative study

background: dental schools are responsible for providing high-quality and inexpensive need-based oral health services. the aim of this study was to investigate the barriers associated with receiving dental healthcare services in isfahan dental school from the patients’ perspective.methods and materials: this qualitative research which was conducted from january-october 2022, and included patients who referred to the oral medicine department of isfahan dental school in 2019, but did not receive any treatment during the follow-up period until 2021. participants were recruited through a purposive sampling approach. semi-structured telephone-based interviews were conducted. the interviews were audio-recorded and carefully transcribed and then each transcript was saved and imported in to maxqda software. truth value, consistency, confirmability, and applicability criteria were assessed to affirm the credibility of data. obtained data were then encoded using a content analysis approach. results: a total of 25 patients were interviewed. five emergent themes and 15 sub-themes were identified: 1) availability (subthemes: not proving care to specific cases and not providing the course in that semester); 2) personal reasons (fear, time restrictions, trust issues); 3) quality (dissatisfaction with the dental treatment and care provider); 4) ability to pay (high tariffs and other financial problems); 5) accessibility (difficulties in scheduling an appointment, long distance, unnecessary bureaucracy, being overly crowded, student-related factors and time-consuming process)conclusion: patients mentioned a wide range of barriers to receiving timely and required dental treatments in this dental school. these factors included personal reasons, those related to the care delivery system such as accessibility and quality, and some related to the provision-setting, i.e. the dental school. these insights can help the dental faculty address the obstacles associated with patient admission and referrals in order to enhance patients’ experience of receiving dental care in dental schools and increase their overall satisfaction.