بررسی فراوانی و ویژگی پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی و حفره ی گلنوئید در تصاویر پانورامیک و توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی

مقدمه: تشخیص پنوماتیزاسیون در مفصل گیجگاهی فکی مهم می باشد؛ زیرا ممکن است گسترش آسیب ها به درون مفصل را تسهیل کرده و جراحی مفصل گیجگاهی فکی را پیچیده کند. هدف از این مطالعه؛ ارزیابی فراوانی و ویژگی پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی و حفره گلنوئید در تصاویر پانورامیک و cbct بود. مواد و روش ها:این مطالعه مقطعی بر روی تصاویر پانورامیک و cbctموجود در آرشیو یک مرکز تخصصی رادیولوژی فک و صورت در زنجان (1396-99) انجام شد. تصاویر cbct و پانورامیک 220 بیمار انتخاب شدند. حضور پنوماتیزاسیون در برجستگی مفصلی و حفره گلنوئید ثبت گردید. فراوانی پنوماتیزاسیون بر اساس جنس، سن، تعداد حفره و سمت درگیر تعیین شد. داده‌هاتوسط spssبا ویرایش 22 بااستفاده ازآزمون کای- اسکوئرمورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت (p>0/05 ). یافته ها: در تصاویر پانورامیک و cbct، فراوانی پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی به ترتیب 7/3٪ و 19/5٪ و فراوانی پنوماتیزاسیون حفره گلنوئید به ترتیب 11/4٪ و 35٪بود. فراوانی پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی و حفره گلنوئید در زنها بالاتر از مردها و در افراد زیر 40 سال بالاتر از افراد بالای 40 سال بود. برای هر دو پنوماتیزاسیون، موارد یک طرفه بالاتر از موارد دو طرفه بود. شایعترین نوع در موارد پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی- تک حفره و در موارد پنوماتیزاسیون حفره گلنوئید چند- حفره بود. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی و حفره گلنوئید در جمعیت مورد مطالعه فراوانی نسبتاً بالایی داشته و دقت تصاویر cbct نسبت به پانورامیک در تشخیص پنوماتیزاسیون برجستگی مفصلی و حفره گلنوئید بالاتر می‌باشد.

Prevalence and Characteristics of Pneumatized Articular Tubercle and Glenoid Fossa in Panoramic Radiography and Cone Beam Computed Tomography

Introduction: The diagnosis of pneumatization nearby the temporomandibular joint (TMJ) is of utmost importance since it may facilitate the spread of pathologies into the joint and complicate TMJ surgery. The present study aimed to assess the prevalence and characteristics of pneumatized articular tubercle (PAT) and glenoid fossa (PGF) in panoramic radiography and conebeam computed tomography (CBCT). Materials and Methods: This crosssectional study was conducted on panoramic and CBCT images in the archives of a specialized center for maxillofacial radiology in Zanjan, Iran, within 20172020. Panoramic and CBCT images of 220 patients were selected.The presence of pneumatization was recorded at the articular eminence and the glenoid fossa. The prevalence of pneumatization was determined by gender, age, location, and laterality. Data were analyzed in SPSS software (version 22) using the chisquare test (p < 0.05). Results: In panoramic and CBCT images, the prevalence rates of PAT were 7.3% and 19.5%, and the prevalence rates of PGF were obtained at 11.4% and 35%s, respectively. The frequency of PAT and PGF was higher in females and subjects younger than 40 years, as compared to males and older cases. Unilateral cases were higher than bilateral cases for both pneumatizations. The most prevalent type was unilocular in PAT cases and multilocular in PGF cases. Conclusion: As evidenced by the obtained results, PAT and PGF were relatively common in the study population. Furthermore, PAT and PGF can be examined more accurately on CBCT images, as compared to panoramic radiographs.