بررسی خاصیت آنتی‌باکتریال مخلوط اسانس گیاهان دارویی پنیرک (malva sylvestris) و مریم‌گلی (salvia officinalis) بر روی باکتری‌های شایع عفونت دهانی و مقایسه آن با دهانشویه کلرهگزیدین

مقدمه:پنیرک با نام علمی malva sylvestris، یکی از مهم ترین گیاهان مورد استفاده در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی در بیشتر کشورهای در حال توسعه بوده که دارای خاصیت ضدعفونی کنندگی می باشد. مریم گلی (salvia officinalis) نیز یک گیاه علفی متعلق به تیره نعناعیان (labiatae) است. مریم گلی از مهم ترین گیاهان دارویی است که در طب سنتی و نوین به عنوان ضدعفونی کننده مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین، هدف از این مطالعه بررسی اجزای تشکیل دهنده اسانس گیاهان دارویی پنیرک (malva sylvestris) و مریم گلی (salvia officinalis)جمع آوری شده از مشکین شهر و خاصیت آنتی باکتریال آن ها در مقایسه با دهانشویه کلرهگزیدین بر روی باکتری های شایع عفونت دهانی بود. مواد و روش ها:در این تحقیق، گیاهان دارویی پنیرک و مریم گلی از منطقه انزان مشکین شهر واقع در شمال غرب ایران جمع آوری گردید.اسانس گیری توسط دستگاه کلونجر انجام و جهت تجزیه نمونه های اسانس و اندازه گیری دقیق ترکیبات از دستگاه های gc و gc/msاستفاده شد. سپس تاثیر اسانس گیاهان بر باکتری های شایع عفونت دهانی به دو روش بررسی قطر هاله عدم رشد (disk diffusion)و حداقل غلظت مهارکنندگی (mic)انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آنالیز واریانس (anova) انجام گرفت. یافته ها:نتایج حاصل از آزمایشات ضد میکروبی اسانس گیاهان دارویی پنیرک و مریم گلی نشان داد که این گیاهان، دارای اثرات مهارکنندگی قابل توجهی بر روی انواع باکتری های گرم منفی و مثبت می باشند. در مقایسه قطر هاله عدم رشد اسانس گیاهان با کلرهگزین این نتیجه به دست آمد که خاصیت آنتی باکتریال مخلوط اسانس گیاهان بر روی باکتری اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ از دهانشویه کلرهگزیدین بیشتر بود و این اختلاف معنی دار بود. از سوی دیگر، افزایش نسبی در میانگین قطر هاله عدم رشد توسط مخلوط اسانس گیاهان بر روی باکتری ﻛﻠﺒﺴﻴﻼ ﻧﻤﻮﻧﻴﻪ نسبت به دهانشویه کلرگزیدین مشاهده شد، اما این اختلاف معنی دار نبود (p>0/05). بنابراین، مشخص شد که اسانس گیاهان دارویی مورد نظر نتایج نسبتا مشابهی را نسبت به دهان شویه کلرهگزین از خود نشان می دهند. نتیجه گیری:طبق یافته ها مخلوط اسانس گیاهان دارویی پنیرک و مریم گلی آثار ضد میکروبی مناسبی علیه باکتری های شایع عفونت دهانی دارد. در نتیجه مخلوط اسانس این گیاهان با غلظت های مختلف، پس از انجام مطالعات تکمیل تر می توانند جایگزین مناسبی برای داروها و دهانشویه های شیمیایی در درمان باکتری های شایع عفونت دهانی باشند.

Comparison of the Antibacterial Properties of Essential Oils of Malva Sylvestris and Salvia Officinalis on Common Bacteria of Oral Infection with Chlorhexidine Mouthwash

Introduction: Malva sylvestris is one of the most important plants used in pharmaceutical, cosmetic, and health industries in most developing countries and has antiseptic properties. Salvia officinalis is an herbaceous plant belonging to the family of Lamiaceae (Labiatae) and one of the most important herbal plants used as a disinfectant in traditional and modern medicine. Therefore, this research aimed to evaluate essential oil components of Malva sylvestris and Salvia officinalis collected from Meshgin Shahr Ardabil Province, Iran, and their antibacterial properties on common bacteria of oral infection, compared to chlorhexidine mouthwash. Materials and Methods: In this research, Malva sylvestris and Salvia officinalis were collected from the Anzan region, Meshgin Shahr, northwest of Iran. The essential oil was extracted by Clevenger apparatus, and gas chromatography and gas chromatographymass spectrometry devices were used to analyze essential oil compounds and accurately measure the compounds. Afterward, the effect of the essential oil of these plants on the common bacteria of the oral infection was evaluated through disc diffusion and minimum inhibitory concentration. Data were analyzed using analysis of variance (ANOVA). Results: According to the results, the essential oils of Malva sylvestris and Salvia officinalis had significant inhibitory effects on different types of gramnegative and positive bacteria. The comparison of the mean growth inhibition zone of these plants’ essential oils with chlorhexidine showed that the antibacterial property of the plants’ essential oil mixture on Streptococcus mutans was higher than that of chlorhexidine mouthwash, which was significantly different. On the other hand, a relative increase in the diameter means of the growth inhibition zone was observed by plants’ essential oils mixture on Klebsiella pneumoniae, compared to chlorhexidine mouthwash, which was not significantly different (p < 0.05). Moreover, it was found that the essence of these herbs showed relatively similar results to that of chlorhexidine. Conclusion: According to the findings, the essential oil of Malva sylvestris and Salvia officinalis had a good antimicrobial effect against the common bacteria of oral infections. As a result, the mixture of essential oil of these plants with different concentrations, after performing more comprehensive studies, can be an appropriate alternative for chemical drugs and chemical mouthwashes in the treatment of oral bacterial infections.