تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی و اپلیکیشن ها بر تکرار مسواک زدن کودکان و نوجوانان: مرور نظام مند و متاآنالیز

مقدمه: باتوجه به گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های موبایل مرتبط با سلامت، هدف این مطالعه بررسی تاثیر این تکنولوژی ها بر رفتار تکرار مسواک زدن کودکان و نوجوانان بود.مواد و روش ها: مطالعات کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده که اثر شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های موبایل مرتبط با سلامت را  بر رفتار تکرار مسواک زدن کودکان و نوجوانان سالم بررسی کرده بودند، با استراتژی جستجوی مشخص، در پایگاه های اطلاعاتیpubmed ، cochrane library ، scopus ، web of science و embase جستجو و مقالات مرتبط به نرم افزار end note منتقل شدند. پس از حذف مقالات تکراری، ابتدا عنوان و چکیده مقالات و سپس متن کامل مقالات بررسی شدند. کیفیت مقالات ورودی با کمک ابزارrob2  ارزیابی شد. پس از استخراج داده های کمی و محاسبه تغییرات میانگین و انحراف معیار، نتایج در نرم افزار stata14 آنالیز و به صورت اختلاف میانگین استاندارد شده گزارش شد. در نهایت کیفیت شواهد نیز با کمک ابزار  grade سنجیده شد.یافته ها: تعداد 3 مقاله با توجه به معیار های ورود وارد مطالعه شدند. یک مقاله مشکوک به خطر سوگیری و دو مقاله با خطر سوگیری پایین ارزیابی شدند. یک مقاله مداخله اپلیکیشن و دو مقاله مداخله با شبکه ی اجتماعی بود. در دو مقاله، تکرار مسواک زدن به صورت روزانه و در یک مقاله تکرار مسواک زدن به صورت ماهانه گزارش شده بود. میزان اختلاف میانگین استاندارد شده تکرار مسواک زدن روزانه، معنادار نبود. (p=0/57) اما افزایش تکرار مسواک زدن ماهانه، معنادار بود (p<0/001). کیفیت کلی شواهد تکرار مسواک زدن روزانه بر اساس ابزار grade، بالا ارزیابی شد. نتیجه گیری: استفاده از اپلیکیشن ها و شبکه های اجتماعی مجازی در تکرار مسواک زدن روزانه کودکان و نوجوانان موثر نبود. هرچند تعداد مقالات در این مقوله بسیار اندک و یافته ها ضد و نقیض بود، همچنان  به مطالعات بیشتری نیاز است.

Effectiveness of Social Media and Applications on Frequency of Tooth Brushing in Children and Adolescents: A Systematic Review and Metaanalysis

Introduction: Regarding the growth of social networks and healthrelated applications in mobiles, this study aimed to evaluate the effectiveness of these networks and applications on the frequency of tooth brushing in children and adolescents. Materials and Methods: Randomized clinical trials that have studied the effect of social media and healthrelated mobile applications on the frequency of tooth brushing in children and adolescents were searched in PubMed, Web of Science, Cochrane Library, Scopus, Embase database with a specific searching strategy and the data from the related articles were transferred to Endnote software. Subsequently, the duplicated articles were removed and the full texts of extracted articles were studied after the review of the titles and abstracts. The quality of articles was appraised using the ROB2tool. The results were analyzed and reported as Standardized Mean Differences (SMD) using STATA14 software after the extraction of quantitative data and calculation of changes of means and standard deviations. Eventually, the quality of evidence was evaluated using the GRADE tool.  Results: Based on the inclusion criteria three articles were included in the study, two of which were identified with a low risk of bias and there were some concerns regarding the risk of bias in the third article. The used interventions included the “social media” in two studies and “application” in one study. Two articles reported frequency of brushing per day and one reported it per month. The SMD of daily brushing frequency was not significant (P=0.57); however, the increase of monthly brushing frequency was significant (p < 0.001). The overall quality of the evidence of daily brushing frequency was evaluated as high based on the GRADE tool. Conclusion: Based on the obtained results, social media and applications were not effective in increasing daily tooth brushing frequency in children and adolescents. Regarding the dearth of studies and contradictory results on this subject, there is a need for further studies.