قرآن و زوجیت فراگیر مخلوقات

در پاره‌ای از آیات و روایات، از زوج بودن آفریده‌ها سخن به میان آمده است. آیا این گزاره با یافته‌های علم بشری سازگار است؟ این دو سوالی است که در این نوشتار پی گرفته می‌شود. گرچه اندیشمندان و مفسرین جسته و گریخته به این مقوله پرداخته‌اند، بررسی جامعی در این زمینه صورت نیافته است. دربارۀ معنا و مقصود از زوجیت، دست‌کم می‌توان چهار احتمال را مطرح کرد: جفت مکمل، مثل یا ضد داشتن یا مرکب بودن. مقالۀ پیش‌ رو با رویکردی تحلیلی‌ توصیفی، نشان می‌دهد هر یک از این معانی، علاوه بر اینکه با لغت سازگارند، با ادلۀ نقلی تطابق نسبی دارند و می‌توانند مقصود ادله باشند. همچنین این معانی با دستاوردهای علم و عقل بشر نیز همسویند. علاوه بر چهار احتمال یادشده، احتمال اراده جمیع این معانی به نحو استعمال لفظ در بیش از یک معنا و همچنین احتمال ارادۀ معنای جامع بین چهار معنای یادشده نیز وجود دارد و قابل پذیرش است.